حدیث (1)
پیامبر صلى الله علیه وآله :
اَلضَّیفُ یَنزِلُ بِرِزقِهِ وَیَرتَحِلُ بِذُنوبِ اَهلِ
البَیتِ؛
میهمان، روزى خود را مىآورد و گناهان اهل خانه را مىبرد.
بحارالأنوار، ج 75، ص
461، ح 14
حدیث (2)
پیامبر صلى الله علیه وآله :
کَفى بِالمَرءِ إثماً اَن یَستَقِلَّ ما یُقَرِّبُ اِلى اِخوانِهِ
وَ کَفى بِالقَومِ اِثماً اَن یَستَقِلّوا ما یَقرُبُ بِهِ اِلَیهِم اَخُوهُم؛
انسان را همین گناه بس، که آنچه را که تقدیم برادران میهمان خود مىکند
کم شمارد و میهمان را همین گناه بس، که آنچه را که میزبانشان براى آنها
فراهم مىکند کم شمارد.
محاسن، ج 2، ص
414، ح 165
حدیث (3)
امام صادق علیهالسلام :
اِنَّ صِلَةَ الرَّحِمِ وَالبِرَّ لَیُهَوِّنانِ الحِسابَ وَیَعصِمانِ
مِنَ الذُّنوبِ؛
صله رحم و نیکى، حساب (قیامت) را آسان و از گناهان جلوگیرى مىکند.
کافى، ج 2، ص
157، ح 31
حدیث (4)
پیامبر صلى الله علیه وآله :
اَلذَّنبُ شومٌ عَلى غَیرِ
فاعِلِهِ اِن عَیَّرَهُ ابتُلِىَ بِهِ وَ اِن اَغتابَهُ أَثِمَ وَ
اِن رَضىَ بِهِ شارَکَهُ؛
گناه براى غیر گناهکار نیز شوم است، اگر
گنهکار را سرزنش کند به آن مبتلا مىشود، اگر از او غیبت کند گنهکار
شود و اگر به گناه او راضى باشد، شریک وى است.
نهج الفصاحه، ح 1623
حدیث (5)
امام سجاد علیهالسلام :
وَ الذُّنُوبُ الّتى تُنزِلُ
النِّقَمَ عِصیانُ العارِفِ بِالبَغىِ وَ التَطاوُلُ عَلَى النّاسِ
وَ الاِستِهزاءُ بِهِم وَ السُّخریَّةُ مِنهُم ؛
گناهانى که باعث نزول عذاب مىشوند،
عبارتاند از: ستم کردن شخص از روى آگاهى، تجاوز به حقوق مردم، و دست
انداختن و مسخره کردن آنان.
معانى الاخبار ، ص 270
حدیث (6)
امام صادق علیهالسلام :
لَستُ اُحِبُّ
اَن اَرَى الشّابَّ مِنـکُم اِلاّ غادیاً فى حالَینِ: اِمّا
عالِماً اَو مُتَعَلِّما، فَاِن لَم یَفعَل فَرَّطَ، فَاِن
فَرَّطَ ضَیَّعَ، وَ اِن ضَیَّعَ اَثِمَ ، وَ اِن اَثِمَ سَـکَنَ
النّارَ وَ الَّذى بَعَثَ مُحَمَّدا بِالحَقِّ ؛
دوست ندارم جوانانِ شما
را جز در دو حالت ببینم : دانشمند یا دانشاندوز . اگر جوانى چنین نکند
، کوتاهى کرده و اگر کوتاهى کرد ، تباه ساخته و اگر تباه ساخت ، گناه
کرده است و اگر گناه کند ، سوگند به آن کس که محمّد
صلىاللهعلیهوآله را به حق برانگیخت ، دوزخنشین خواهد شد .
امالى طوسى
، ص 303، ح 604
حدیث (7)
پیامبر صلى الله علیه وآله :
مَوتُ
النسانِ بِالذُّنوبِ اَکثَرُ مِن مَوتِهِ بِالجَلِ وَ
حَیاتُهُ بِالبِرِّ اَکثَرُ مِن حَیاتِهِ بِالعُمُرِ؛
مرگ انسانها در نتیجه گناهان، بیشتر از مرگ
آنها در نتیجه فرا رسیدنِ اَجَل است و زنده ماندن انسانها در
نتیجه نیکىهایشان، بیشتر از زندگى کردنشان به خاطر باقى بودنِ عمر
است.
مکارم الاخلاق،
ص 362
امام صادق علیه السلام:امام على علیه السلام :
اَلذُّنوبُ
الَّتى تُغَیِّیرُ النِّعَمَ البَغىُ وَ الذُّنوبُ التَّى تورِثُ
النَّدَمَ القَتلُ وَ الَّتى تُنزِلُ النِّقَمَ الظُّلمُ
وَالَّتى تَهتِکُ السُّتورَ شُربُ الخَمرِ وَ الَّتى تَحبِسُ
الرِّزقَ الزِّنا وَ الَّتى تُعَجِّلُ الفَناءَ قَطیعَةُ
الرَّحِمِ وَالَّتى تَرُدُّ الدُّعاءَ وَ تُظلِمُ الهَواءَ
عُقوقُ الوالِدَینِ؛
گناهی که نعمتها را
تغییر مىدهد، تجاوز به حقوق دیگران است. گناهى که پشیمانى
مىآورد، قتل است. گناهى که گرفتارى ایجاد مىکند، ظلم است. گناهى
که آبرو مىبَرد، شرابخوارى است. گناهى که جلوى روزى را مىگیرد،
زناست. گناهى که مرگ را شتاب مىبخشد، قطع رابطه با خویشان است.
گناهى که مانع استجابت دعا مىشود و زندگى را تیره و تار مىکند،
نافرمانى از پدر مادر است.
علل الشرایع،
ج 2، ص 584
حدیث (9)
امام باقر علیه السلام:
اِنّ
الحُسَینَ صاحِبَ کَربَلا قُتِلَ مَظلوما، مَکروبا عَطشانا،
لَهفانا فآلَى اللّهُ عَزَّوَجلّ عَلى نَفسِهِ اَن لا یاتیَهُ
لَهفانٌ و لا مَکروبٌ و لا مُذنِبٌ و لا مَغمومٌ و لا عَطشانٌ و لا
مَن بِهِ عاهَةٌ ثُمَّ دَعا عِندَهُ و تَقَرَّبَ بِالحُسَینِ بنِ
عَلىٍّ علیه السلام اِلَى اللّهِ عَزَّوَجَلَّ إلاّ نَفَّسَ
اللّهُ کُربَتَهُ وَ اَعطاهُ مَسأَلَتَهُ و غَفَرَ ذَنبَهُ وَ
مَدَّ فى عُمُرِهِ وَ بَسَطَ فى رِزقِهِ فَاعتَبِروا یا اُولـِى
الاَبصار؛
حسین، بزرگ مرد
کربلا، مظلوم و رنجیده خاطر و لب تشنه و مصیبزده به شهادت رسید.
پس خداوند، به ذات خود، قسم یاد کرد که هیچ مصیبتزده و رنجیده
خاطر و گنهکار و اندوهناک و تشنهاى و هیچ بَلا دیدهاى به خدا روى
نمىآورد و نزد قبر حسین
علیه السلام دعا نمىکند و آن حضرت را
به درگاه خدا شفیع
نمىسازد، مگر اینکه خداوند، اندوهش را برطرف و حاجاتش را برآورده
مىکند و گناهش را مىبخشد و عمرش را طولانى و روزىاش را گسترده
مىسازد. پس اى اهل بینش، درس بگیرید!
بحارالأنوار،
ج 101، ص 46، ح 5
حدیث (10) امام على علیهالسلام:
لا تَـکُن مِمَّن یَرجُو
الآخِرَةَ بِغَیرِ العَمَلِ... یَنهى وَ لا یَنتَهى وَ یَمُرُ
بِما لا یَتى... ؛
از کسانى مباش که بىعمل، به آخرت امید
دارند... از گناه باز مىدارند، اما خود باز نمىایستند، به کارهایى
فرمان مىدهند که خود انجام نمىدهند.
نهج البلاغه، از حکمت
150
حدیث (11)
قال الباقر علیه السلام :
أوحَى اللّهُ تَعالى إلى شُعَیبٍ النَّبِىِّ إِنّى مُعَذِّبٌ مِن قَومِکَ
مِائَةَ أَلفٍ: أَربَعینَ أَلفا مِن شِرارِهِم وَسِتّینَ أَلفا مِن
خیارِهِم فَقالَ: یارَبِّ هؤُلاءِ الشرارُ فَما بالُ الخیارِ؟! فَأَوحَى
اللّهُ عَزَّوَجَلَّ إِلَیهِ: داهَنُوا أَهلَ المَعاصى فَلَم یَغضِبُوا
لِغَضَبى؛
خداى تعالى به شعیب پیامبر وحى فرمود که: من صد هزار نفر از قوم تو را عذاب خواهم
کرد: چهل هزار نفر بدکار را، شصت هزار نفر از نیکانشان را. شعیب عرض کرد:
پروردگارا! بدکاران سزاوارند اما نیکان چرا؟ خداى عزوجل به او وحى فرمود که: آنان
با گنهکاران راه آمدند و به خاطر خشم من به خشم نیامدند.
کافى، ج5، ص56، ح1
حدیث (12)
پیامبر صلى الله علیه وآله :
لَمّا خَلَقَ اللّهُ المَعیشَةَ جَعَلَ
البَرَکاتِ فِى الحَرثِ وَ الغَنَمِ؛
چون خداوند، وسایل زندگى مردم را
آفرید، برکتها را در کشاورزى و گوسفنددارى قرار داد.
کنزالعمّال، ح 9354
حدیث (13) امام على علیهالسلام:
اِذا
ظَهَرَتِ الجِنایاتُ ارتَفَعَتِ البَرَکاتُ؛
هرگاه گناهان آشکار شوند، برکتها از
میان مىرود.
غررالحکم، ح 4030
حدیث (14)
پیامبر صلى الله علیه وآله :
اِضمَنوالى سِتّا مِن اَنفُسِکُم اَضمَن لَکُمُ الجَنَّةَ اُصدُقُوا اِذا
حَدَّثتُم وَأوفُوا اِذا وَعَدتُم وَاَدُّوا اِذا ئتُمِنتُم وَاحفَظوا
فُروجَکُم وَغُضّوا اَبصارَکُم وَکُفّوا اَیدیَکُم؛
شش چیز را براى من ضمانت کنید
تا من بهشت را براى شما ضمانت کنم، راستى در گفتار، وفاى به عهد، بر گرداندن امانت،
پاکدامنى، چشم بستن از گناه و نگه داشتن دست (از غیر حلال).
نهج
الفصاحه، ح321
حدیث (15)
امام صادق علیهالسلام :
اَلذُّنوبُ
الَّتى تُغَیِّیرُ النِّعَمَ البَغىُ وَ الذُّنوبُ التَّى تورِثُ
النَّدَمَ القَتلُ وَ الَّتى تُنزِلُ النِّقَمَ الظُّلمُ
وَالَّتى تَهتِکُ السُّتورَ شُربُ الخَمرِ وَ الَّتى تَحبِسُ
الرِّزقَ الزِّنا وَ الَّتى تُعَجِّلُ الفَناءَ قَطیعَةُ
الرَّحِمِ وَالَّتى تَرُدُّ الدُّعاءَ وَ تُظلِمُ الهَواءَ
عُقوقُ الوالِدَینِ؛
گناهی که نعمتها را
تغییر مىدهد، تجاوز به حقوق دیگران است. گناهى که پشیمانى
مىآورد، قتل است. گناهى که گرفتارى ایجاد مىکند، ظلم است. گناهى
که آبرو مىبَرد، شرابخوارى است. گناهى که جلوى روزى را مىگیرد،
زناست. گناهى که مرگ را شتاب مىبخشد، قطع رابطه با خویشان است.
گناهى که مانع استجابت دعا مىشود و زندگى را تیره و تار مىکند،
نافرمانى از پدر مادر است.
علل الشرایع،
ج 2، ص 584
حدیث (16)
امام صادق علیهالسلام :
إِذا جاهَرَ الفاسِقُ بِفِسقِهِ فَلا حُرمَةَ لَهُ وَلا غیبَةَ؛
هرگاه شخص فاسق و گنهکار آشکارا گناه کند، نه حرمتى دارد و
نه غیبتى.
بحارالأنوار،
ج75، ص253، ح32
حدیث (17)
امام صادق علیهالسلام :
مَن لَهُ جارٌ وَیَعمَلُ بِالمَعاصى فَلَم یَنهَهُ فَهُوَ شَریکُهُ؛
هر کس همسایه اى را داشته
باشد که گناه مى کند ولى او را نهى نکند، شریک در گناه اوست.
ارشادالقلوب،
ج1، ص183
حدیث (18)
امام على علیه السلام :
اَلحَیاءُ مِنَ اللّهِ یَمحو کَثیرا مِنَ الخَطایا؛
حیا از خدا بسیارى از گناهان را پاک مىکند.
غررالحکم،
ج1، ص399، ح1548
حدیث (19)
پیامبر صلى الله علیه وآله :
یا على: خِدمَةُ العِیالِ کَفّارَةٌ لِلکَبائِرِ وَتُطفى غَضَبَ الرَّبِّ،
وَمُهُورُ الحُورِ العینِ، وَتَزیدُ فِى الحَسَناتِ وَالدَّرَجاتِ؛
ای على: خدمت به خانواده،
کفاره گناهان کبیره و خاموش کننده خشم خداوند و مهریه حورالعین و زیاد کننده حسنات
و درجات است.
جامع الأخبار، ص 276
حدیث (20)
امام صادق علیه السلام:
اِنَّ اللهَ عَلِمَ اَنَّ الذَّنبَ خَیرٌ لِلمُومنِ مِنَ العُجبِ وَ لَولا ذلک مَا ابتُلِیَ مُومِنٌ بِذَنبٍ اَبَداً
خداوند می دانست که برای شخص مومن گناه از عجب بهتر است و اگر این طور نبود، شخص
مومن هیچ وقت آلوده به گناه نمی شد.
کافی، ج 2، ص 313
حدیث (21)
پیامبر صلى الله علیه وآله :
لَولا اَنَّ الذَّنبَ لِلمُومِنِ خَیرٌ مِنَ العُجبِ مَا خَلا اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ بَینَ عَبدِهِ المُومِنِ وَ بَینَ
الذَّنبِ اَبَداً
اگر گناهی برای مومن از عجب بهتر بود، خداوند عز و جل هرگز بنده مومن را به گناه
گرفتار نمی کرد.
عده الداعی، ص 236
حدیث (22)
امام على علیه السلام :
أشَدُّ الذُّنُوبِ مَا استَهَانَ بِهِ صَاحِبُهُ؛
سخت ترین گناهان آن است که صاحبش آن را کوچک بشمرد.
نهج البلاغه، حکمت 348
حدیث (23)
امام حسن عسکری علیه السلام:
اَشَدُّ النّاس اجتهاداً مَن تَرَک الذُّنوبَ؛
کوشنده ترین مردم کسی است که گناهان را رها سازد.
تحف العقول، ص 489
حدیث (24) امام علی علیه السلام:
مَن صَلّی رَکعَتَینِ یَعلَمُ مایَقولُ فِیهما اِنصَرَفَ وَ لَیسَ بَینَه وَ بَینَ اللهِ - عَزَّ وَ جَلَّ - ذَنبٌ؛
هر کس دو رکعت نماز بخواند و بداند چه می گوید، از نماز فارغ می
شود، درحالی که
میان او و میان خدای عز و جل گناهی نیست.
اصول وافی، ج2 ،ص100
حدیث (25)
پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
اَلعَبد... إِن قالَ فى أوَّلِّ وُضوئِهِ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ
الرَّحیمِ طَهُرَت أعضاؤُهُ کُلُّها مِنَ الذُّنوبِ؛
اگـر بنـدهاى... در ابتداى وضویش، بسم اللّه
الرحمن الرحیم بگوید همه اعضایش از گناهان پاک مىشود.
تفسیر الامام العسکرى
علیهالسلام، ص 521
حدیث (26)
پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
مَن قَرَأ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ کَـتَبَ اللّهُ لَهُ
بِکُلِّ حَرفٍ أربَعَةَ آلافٍ حَسَنَةً و مَحا عَنهُ أربَعَةَ آلافِ
سَیِّـئَةٍ و رَفَعَ لَهُ أربَعَةَ آلافِ دَرَجَةٍ؛
هر کس بسم اللّه الرحمن الرحیم را قرائت کند
خداوند به ازاى هر حرفِ آن چهار هزار حسنه برایش مىنویسد و چهار هزار
گناه از او پاک مىکند و چهار هزار درجه او را بالا مىبرد.
بحارالأنوار، ج 92، ص 258
حدیث (27)
امام صادق علیهالسلام :
اِغلِقُوا أَبوابَ المَعصیَةِ بِالستِعاذَةِ وَ افتَحُوا أبوابَ
الطّاعَةِ بِالتَّسمیَةِ ؛
درهاى گناهان را با استعاذه (پناه بردن به خدا)
ببندید و درهاى طاعت را با بسم اللّه گفتن بگشایید.
الدعوات، ص 52
حدیث (28) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :
مَن اَصبَحَ لا یَهِمُّ بِظُلمِ اَحَدٍ غَفَرَ
اللّهُ مَا اجتَرَمَ؛
هر کس صبح کند و قصد ظلم کردن به کسى را نداشته
باشد، خداوند جُرم و گناه او را مىبخشد.
کافى، ج 2، ص 332، ح 8
حدیث (29)
امام صادق
علیهالسلام :
یَعیشُ النّاسُ بِاِحسانِهِم اَکثَرَ مِمّا
یَعیشونَ بِاَعمارِهِم وَ یَموتون بِذُنوبِهِم اَکثَرَ مِمّا
یَموتونَ بِآجالِهِم؛
مردم، بیشتر از آنکه با عمر خود زندگى کنند، با
احسان و نیکوکارى خود زندگى مىکنند و بیشتر از آنکه با اجل خود
بمیرند، بر اثر گناهان خود مىمیرند.
دعوات الراوندى، ص 291، ح 33
حدیث (30) پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
مَن عَیَّرَ اَخاهُ بِذَنبٍ لَم یَمُت حَتّى
یَعمَلَهُ؛
هر کس برادر [دینى] خود را به گناهى سرزنش کند،
نمیرد، مگر آنکه مرتکب آن شود.
نهج الفصاحه، ح 2756
حدیث (31) امام على علیهالسلام :
مِن کَفّاراتِ الذُّنوبِ العِظامِ: اِغاثَةُ
المَلهوفِ وَ التَّنفیسُ عَنِ المَکروبِ؛
یارى رساندن به ستمدیده فریاد خواه و شاد کردن غمناک،
از کفّارههاى گناهان بزرگ است.
کافى، ج 5، ص 554، ح 5
حدیث (32)
امام صادق علیه السلام :
اَوحَى اللّهُ عَزَّوَجَلَّ اِلى مُوسى علیهالسلام یا مُوسى لا
تَفرَح بِکَثرَةِ المالِ وَ لا تَدَع ذِکرى عَلى کُلِّ حالٍ
فَاِنَّ کَثرَةَ المالِ تُنسِى الذُّنوبَ وَ اِنَّ تَرکَ ذِکرى
یُقسِى القُلوبَ؛
خداى عزّوجلّ به موسى علیهالسلام وحى کرد: اى موسى! به زیادى ثروت شاد
مشو و در هیچ حالى مرا فراموش مکن، زیرا با زیادى ثروت گناهان فراموش
مىشود و از یاد بردن من قساوت قلب مىآورد.
نهج الفصاحه، ح 2783
حدیث (33) امام محمدباقر علیه السلام فرمودند:
لا یَسلِمُ اَحَدٌ مِنَ الذُّنوبِ حَتّی یَخزُنَ لِسانَه؛
هیچ کس از گناهان سالم نمی ماند، مگر اینکه زبانش را نگه دارد.
بحارالانوار، ج75، ص178
حدیث (34) امام
محمد باقر علیه السلام:
لا تُنالُ وِلایَتُنا الّا
بِالعَمَلِ و َ الوَرَع؛
کسی به ولایت ما نمی رسد مگر با عمل شایسته و خودداری از گناه.
جهاد النفس،ص112
حدیث (35) پیامبر اکرم (ص):
لا تَتظُروا اِلی صَغیرِ الذّنبِ ولَکنِ انظُرُوا اِلی ما اجتَرَأتُم؛
به کوچکی گناه نگاه نکنید بلکه به چیزی [نافرمانی خدا] که برآن جرات
یافته اید بنگرید.
جهاد النفس،ح 405
حدیث (36) امام علی (ع):
لا تأمَن عَلَی نَفسِکَ صَغیرَ مَعصیةٍ فَلَعَلَّکَ مُعَذِبٌ
عَلَیهِ.
خودت را از (عقوبت) گناه کوچک در امان مبین، چه بسا که به خاطر همان
کیفر بینی
غررالحکم ح9649 ص421
حدیث (37) امام علی (ع):
مَن کَثُرَه فِکرُهُ فی المَعاصی دَعَتهُ إلَیها
کسی که زیاد درباره گناهان فکر کند گناهان او را به سوی خود بکشاند.
غررالحکم ح3443 ص18
حدیث (38) امام علی (ع):
ما جَفَّتِ الدُّموعُ إلّا لِقَسوَةِ القُلوبِ وماقَسَتِ القُلوبُ
إلّا لِکَثرَةِ الذُّنوبِ.
چشمها بی اشک نشد مگر به سبب سختْدلى، و قلبها سخت نشد مگر از
زیادىِ گناه.
بحارالأنوار - ج 73 - ص354 میزان الحکمة
ج2 ص9 ح 1977