بازی با کودکان

از سفارشات موکد نبی اکرم ص به عدالت کردن در بین فرزندان است که موجب رشد و شکوفایی آن میشود و عدم عدالت در بین آنان موجب نفاق، دشمنی و کینه توزی آنان نسبت یکدیگر می شود، علی ع فرمود: پیامبر ص کردی را دید که دو کودک داشت یکی را بوسید و دیگری را نبوسید، پیامبر ص فرمود چرا بین آنان با عدالت رفتار نی کنی

وسائل الشیعه ج15 ص 113



و انس بن مالک م یگوید: مردی نزد پیامبر ص نشسته بود پسر او آمد پدر او را بوسید و روی زانوی خود نشاند سپس دختر آمد (بدون آنکه او را ببوسد) او را کنار خود نشاند. پیامبر ص فرمود: چرا بین آنان با عدالت رفتار نکردی

مکارم الاخلاق 126

بازی با کودکان

یکی دیگر از نکات زیبا در زندگی رسول خدا ص آن است که برای پرورش شخصیت کودکان با آنان بازی می کرد، زیرا شرکت بزرگسالات در بازی کودکان می تواند موقعیت خوبی برای آموزش غیر مستقیم نکات ارزنده اخلاقی به آنان باشد به این جهت در مباحث امروز روان شناسی به آن توجه خاصی شده است.

رسول اکرم ص فرمود: هر کس در نزد او کودکی است باید با او رفتار کودکانه داشته باشد

وسائل الشیعه ج15 ص203



و خود با کودکانش بسیار بازی می کرد و هر روز صبح دست علاقه و محبت بر سر فرزندان خود و اولاد آنان می کشید و با حسین ع بازی می کرد

بحار الانوار ج43 ص 285



جبیر بن عبدالله گوید: رسول خدا (ص) با کودکان اصحاب و یارانش بازی می کرد و آنها را درکنار خود می نشانید

نهایه المسئول فی روایه الرسول ج1. ص 340



انس بن مالک گوید: پیامبر (ص) خوش اخلاق ترین مردم بود من برادر کوچکی داشتم که تازه او را از شیر گرفته بودند و از او نگهداری می کردم آن حضرت هرگاه او را می دید می فرمود از شیر گرفتن چه بر سرت آورده ؟ و با او بازی می کرد

صحیح بخاری 37/8

بوسیدن فرزندان خردسال

یکی دیگر از خصوصیات رفتاری پیامبر اکرم ص بوسیدن کودکان است. بوسیدن علاقه بین والدین و فرزند را بیشتر کرده و پاسخی مناسب به نیاز کودک به محبت است و محبت کردن را به فرزند یاد می دهد و از خشن شدن و خشونت در آینده جلوگیری می کند. نکته مهم آن است که احترام رسول خدا ص نسبت به فرزندان خود عمدتا در حضور مردم بوده که دو چیز را به ما می آموزد

شخصیت کودک بااحترام گذاشتن به او در حضور مردم بهتر تقویت می شود
پیامبر ص به این وسیله روش صحیح پرورش کودک را به مردم می آموخت
به این جهت پیامبر سفارش زیادی به بوسیدن فرزند دارد و فرمود: (کسی که فرند خود را ببوسد خداوند برای او یک حسنه می نویسد و کسی که فرزند خود را ببوسد خداوند برای او یک حسنه می نویسد و کسی که فرزند خود را خوشحال کند، خداوند نیز روز قیامت او را خوشحال می کند

بحارالانوار ج23 ص 113



عائشه می گوید: مردی خدمت رسول خدا ص عرض کرد: آیا کودکان را می بوسید؟ من هرگز کودکی را نبوسیده ام، پیامبر ص فرمود: من چه کنم که خداوند رحمتش را از قلب تو گرفته است؟

صحیح بخاری 918



و در روایت دیگری است که رسول خدا ص حسن و حسین ع را می بوسید مردی گفت: من ده فرزند دارم که هرگز یکی از آنها را نبوسیده ام، پیامبر ص فرمود: کسیکه رحم نکند، مورد رحم قرار نگیرد. (و رحم نبیند)

مستدرک حاکم ج3 ص170

احادیث در مورد کودکان ..محبت خاص به کودکان شهدا

و درباره آشنا کردن کودکان با دین خدا فرمود (به کودکان خود در هفت سالگی امر کنید نماز بگذارن

مستدرک الوسائل ج1، ص 171



و از آنجا که دیندار شدن فرزند و کسب توفیقات او بستگی به میزان مهر و محبت والدین دارد، فرمود: (کودکان را دوست بدارید و نسبت به آنان مهربان باشید)

وسائل الشیعه ج5 ص126



و می فرمود: (کسی که به کودکان مسلمان رحمت و محبت نکند و بزرگسالان را احترام نکند از ما نیس

وسائل الشیعه ج5 ص126



یکی از سنت های پیامبر ص آن بود که به کودکان هدایایی می داد، عائشه گوید: نجاشی پادشاه حبشه برای رسول خدا ص انگشتری طلا فرستاد، رسول خدا ص امامه دختر ابی العاص را که کودکی خردسال بود فرا خواند و فرمود ای دختر کوچک خود را با این هدیه زینت بخش

سنن ابن ماجد ج2 حدیث 1303

محبت خاص به کودکان شهدا

پیامبر با فرزندان شهدا بسیار مهربان بود و محبت خاصی نسبت به آنان ابراز میکرد. بشر بن عقربه بن جهنب که پدرش در جنگ احد به شهادت رسیذ می گوید: از رسول خدا ص پرسیدم، پدرم چگونه شهید شد؟ فرمود: او در راه خدا به شهادت رسید درود و رحمت خدا بر او باد. من گریستم، پیامبر ص مرا در آغوش گرفت و دست بر سرم کشید و با خود سوار مرکب نمود و فرمود: آیا دوست نداری من به جای پدرت باشم؟

مجمع الزوائد ج8 ص 161



پیامبر مشغول نماز جماعت بود و هنگامی که به سجده رفت حسین ع که کودک خردسالی بود بر پشت رسول خدا ص سوار شد و پاهای خود را حرکت می داد و هی هی می کرد و هرگاه پیامبر ص می خواست از سجده سر بردارداو را گرفته و کنار خود روی زمین می گذاشت و این کار تا پایان نماز ادامه داشت

مرد یهودی که شاهد این جریان بود، پس از نماز به رسول خدا ص عرض کرد با کودکان خود به گونه ای رفتار میکنید که ما هرگز انجام نمی دهیم

پیامبر ص فرمود: اگر شما به خدا و فرستاده او ایمان داشتید، با کودکان خود مهربان بودید، مهر و محبت پیامبر ص نسبت به کودک، مرد یهودی را سخت تحت تاثیر قرار داد و اسلام را پذیرفت.

بحار الانوار ج43، ص296

فاطمه افضل زنان هر دو عالم است....چهل حدیث درباره حضرت زهرا علیها السلام

ارزش شناخت فاطمه علیها السلام

۱ . امام صادق علیه السلام می فرمایند:

«… فمن عرف فاطمة حق معرفتها فقد ادرک لیلة القدر; ^(۱) هر کس به شناخت حقیقی فاطمه علیها السلام دست یابد، بی گمان شب قدر را درک کرده است .»

آثار محبت به فاطمه علیها السلام

۲ . پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:

«من احب فاطمة ابنتی فهو فی الجنة معی ومن ابغضها فهو فی النار; ^(۲) هر کس فاطمه علیها السلام دخترم را دوست بدارد، در بهشت با من است، و هر کس با او دشمنی ورزد، در آتش [دوزخ] است .»

اطاعت از فاطمه علیها السلام

۳ . امام باقر علیه السلام می فرمایند:

«… ولقد کانت – علیها السلام – مفروضة الطاعة علی جمیع من خلق الله من الجن والانس والطیر والوحش والانبیاء والملائکة … ; ^(۳) اطاعت از فاطمه علیها السلام بر تمامی آفریدگان خدا از جن و آدمیان و پرندگان و وحوش و پیامبران و فرشتگان واجب است .»

دستورهای فاطمه علیها السلام

۴ . پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:

«… یا علی انفذ لما امرتک به فاطمة فقد امرتها باشیاء امر بها جبرئیل علیه السلام … ; ^(۴) ای علی! آنچه را فاطمه علیها السلام بدان امر می کند، انجام ده; زیرا من چیزهایی را به او امر کرده ام که جبرئیل علیه السلام به آنها امر کرده است .»

خلقت فاطمه علیها السلام

۵ . پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:

«ان فاطمة خلقت حوریة فی صورة انسیة … ; ^(۵) بی شک فاطمه علیها السلام حوریه ای است که به صورت انسان آفریده شده است .»

چرا نام فاطمه علیها السلام

۶ . پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:

«انی سمیت ابنتی فاطمة لان الله عزوجل فطمها وفطم من احبها من النار; ^(۶) من نام دخترم را فاطمه علیها السلام گذاشتم; زیرا خدای – عزوجل – فاطمه علیها السلام و هر کس که او را دوست دارد، از آتش دوزخ دور نگه داشته است .»

آثار نام فاطمه علیها السلام

احادیثی از معصومین (علیهم السلام) در مورد تربیت فرزند

احادیثی از معصومین (علیهم السلام) در مورد تربیت فرزند

امام سجاد (ع) میفرمایند :
حق کودک تو بر تو این است که بدانی وجود او از توست و بد و خوب او در این دنیا به تو ارتباط پیدا می‌کند و باید بدانی که در سرپرستی او مسئولیت داری و مسئول هستی که او را به بهترین وجه تربیت کنی و بر عهده توست که او را به خداوند بزرگ راهنمای کنی . مکارم‌الاخلاق صفحه ۲۳۳)..
همچنین در مورد شیوه تربیت درست میفرمایند : با فرزندت آنچنان رفتار کن که اثر نیکوی تربیت تو مایه زیبایی و جمال اجتماعی او شود. یا اینکه او را چنان تربیت کن که بتواند در کارهای مختلف زندگی با عزت و آرزومندی زندگی کند و مایه زیبایی و جمال تو بوده باشد.
..

پیامبر اسلام (ص) میفرمایند :
به کودکان خود احترام بگذارید و با آداب و روش پسندیده با آنها رفتار کنید

حضرت علی (ع)میفرمایند :
عاقل بوسیله ادب پند می‌پذیرد و این چارپایانند که جز با زدن تربیت نمی‌شوند

پیامبر اکرم (ص) میفرمایند :
خدای رحمت کند کسی را که در نیکوکاری و نیکی به فرزندش کمک کند . سوال شد چگونه فرزند خود را در نیکی کمک بکند؟ فرمود: آنچه در توانایی کودک است و برایش میسر است، از او بپذیرد و آنچه انجام دادنش برای کودک دشوار و طاقت فرساست از او نخواهد و او را به گناه و طغیان و کارهای احمقانه وادار نکند .

———————————————————————-

احادیث گناه ........

حدیث (1) پیامبر صلى الله علیه وآله : اَلضَّیفُ یَنزِلُ بِرِزقِهِ وَیَرتَحِلُ بِذُنوبِ اَهلِ البَیتِ؛ میهمان، روزى خود را مى‏آورد و گناهان اهل خانه را مى‏برد. بحارالأنوار، ج 75، ص 461، ح 14 حدیث (2) پیامبر صلى الله علیه وآله : کَفى‏ بِالمَرءِ إثماً اَن یَستَقِلَّ ما یُقَرِّبُ اِلى‏ اِخوانِهِ وَ کَفى‏ بِالقَومِ اِثماً اَن یَستَقِلّوا ما یَقرُبُ بِهِ اِلَیهِم اَخُوهُم؛ انسان را همین گناه بس، که آنچه را که تقدیم برادران میهمان خود مى‏کند کم شمارد و میهمان را همین گناه بس، که آنچه را که میزبانشان براى آنها فراهم مى‏کند کم شمارد. محاسن، ج 2، ص 414، ح 165 حدیث (3) امام صادق علیه‏السلام : اِنَّ صِلَةَ الرَّحِمِ وَالبِرَّ لَیُهَوِّنانِ الحِسابَ وَیَعصِمانِ مِنَ الذُّنوبِ؛ صله رحم و نیکى، حساب (قیامت) را آسان و از گناهان جلوگیرى مى‏کند. کافى، ج 2، ص 157، ح 31 حدیث (4) پیامبر صلى الله علیه وآله : اَلذَّنبُ شومٌ عَلى غَیرِ فاعِلِهِ اِن عَیَّرَهُ ابتُلِىَ بِهِ وَ اِن اَغتابَهُ أَثِمَ وَ اِن رَضىَ بِهِ شارَکَهُ؛ گناه براى غیر گناهکار نیز شوم است، اگر گنهکار را سرزنش کند به آن مبتلا مى‏شود، اگر از او غیبت کند گنهکار شود و اگر به گناه او راضى باشد، شریک وى است. نهج الفصاحه، ح 1623 حدیث (5) امام سجاد علیه‏السلام : وَ الذُّنُوبُ الّتى تُنزِلُ النِّقَمَ عِصیانُ العارِفِ بِالبَغىِ وَ التَطاوُلُ عَلَى النّاسِ وَ الاِستِهزاءُ بِهِم وَ السُّخریَّةُ مِنهُم ؛ گناهانى که باعث نزول عذاب مى‏شوند، عبارت‏اند از: ستم کردن شخص از روى آگاهى، تجاوز به حقوق مردم، و دست انداختن و مسخره کردن آنان. معانى الاخبار ، ص 270

احادیث دشمنی ...

حدیث (1) امام على علیه السلام : صِلَةُ الرَّحِمِ توجِبُ المَحَبَّةَ وَتَکبِتُ العَدُوَّ؛ صله رحم، محبّت آور است و دشمنى را از بین مى‏برد. غررالحکم، ح 5852 حدیث (2) امام على علیه السلام : کَثرَةُ المِزاحِ تُذهِبُ البَهاءَ وَ توجِبُ الشَّحناءَ؛ شوخى زیاد، ارج و احترام را مى‏برد و موجب دشمنى مى‏شود. غرر الحکم، ح 7126 حدیث (3) امام صادق علیه‏السلام : اِنَّ مِن اَکبَرِ السِّحرِ النَّمیمَةَ یُفَرَّقُ بِها بِینَ المُتَحابَّینِ وَ یُجلَبُ العَداوَةُ عَلَى المُـتَصافِیَینِ وَ یُسفَکُ بِها الدِّماءُ وَ یُهدَمُ بِها الدُّورُ وَ یُکشَفُ بِها السُّتورُ وَ النَّمّامُ اَشَرُّ مَن وَطى‏ءَ عَلَى الرضِ بِقَدَمٍ؛ از بزرگ‏ترین جادو، سخن‏چینى است؛ زیرا با سخن‏چینى، میان دوستان جدایى مى‏افتد، دوستان یکدل با هم دشمن مى‏شوند، به واسطه آن خون‏ها ریخته مى‏شود، خانه‏ها ویران مى‏گردد و پرده‏ها دریده مى‏شود. سخن‏چین، بدترین کسى است که روى زمین راه مى‏رود. بحارالأنوار، ج 63، ص 21، ح 14 حدیث (4) پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله : لا تَسُبُّوا الناسَ فَـتَـکتَسِبُوا العَداوَةَ بَینَهُم ؛ به مردم ناسزا نگویید، که با این کار در میان آنها دشمن پیدا مى‏کنید. کافى، ج 2، ص 360 ح 3

احادیث ظلم ......

حدیث (1) امام على علیه السلام : اَلبَغىُ یَصرَعُ الرِّجالَ وَ یُدنِى الآجالَ؛ ظلم و تجاوز، انسان را زمین مى زند و مرگ ها را نزدیک مى سازد. غررالحکم، ح 1494 حدیث (2) پیامبر صلى الله علیه و آله : مَن عامَلَ النّاسَ فَلَم یَظلِمهُم وَحَدَّثَهُم فَلَم یَکذِبهُم وَ وَعَدَهُم فَلَم یَخلِفهُم فَهُوَ مِمَّن کَمُلَت مُرُوءتُهُ وَ ظَهَرَت عَدالَـتُهُ وَ وَجَبَت اُخُوَّتُهُ وَحَرُمَت غیبَتُهُ؛ هر کس در معاشرت با مردم به آنان ظلم نکند، دروغ نگوید و خلف وعده ننماید، جوانمردیش کامل، عدالتش آشکار، برادرى با او واجب و غیبتش حرام است. خصال، ص 208، ح 28 حدیث (3) امام سجاد علیه السلام : وَ الذُّنُوبُ الّتى تُنزِلُ النِّقَمَ عِصیانُ العارِفِ بِالبَغىِ وَ التَطاوُلُ عَلَى النّاسِ وَ الاِستِهزاءُ بِهِم وَ السُّخریَّةُ مِنهُم ؛ گناهانى که باعث نزول عذاب مى شوند، عبارت اند از: ستم کردن شخص از روى آگاهى، تجاوز به حقوق مردم، و دست انداختن و مسخره کردن آنان. معانى الاخبار، ص 270

حدیث شادی کردن

حدیث (1) پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله) : فَنَیِرزُوا إنْ قَدَرتُم کُلَّ یَومٍ یَعنِی تَهادَوا وتَواصَلُوا فِی اللَّهِ؛ اگر مى ‏توانید هر روز را نوروز کنید، یعنى در راه خدا به یکدیگر هدیه بدهید و با هم پیوند داشته باشید. دعائم الإسلام، ج 2، ص 326

 

احادیث آسایش.......

حدیث (1) امام صادق علیه السلام : ثَلاثَةُ اَشْیاءَ یَحْتاجُ النّاسُ طُرّا اِلَیْها: اَلاَْمْنُ وَالْعَدْلُ وَالْخِصْبُ ؛ سه چیز است که همه مردم به آنها نیاز دارند: امنیّت، عدالت و آسایش. تحف العقول، ص 320 حدیث (2) رسول اکرم صلى ‏الله ‏علیه ‏و ‏آله : اَلصِّدْقُ طُمَأْنینَةٌ وَ الْکَذِبُ ریبَةٌ؛ راستگویى مایه آرامش و دروغگویى مایه تشویش است. نهج الفصاحه، ح 1864 حدیث (3) رسول اکرم صلى ‏الله ‏علیه ‏و ‏آله : اَلْبِرُّ ما سَکَنَتْ اِلَیْهِ النَّفْسُ وَ اطْمَاَنَّ اِلَیْهِ الْقَلْبُ، وَ الاِْثْمُ ما لَمْ تَسْکُنْ اِلَیْهِ النَّفْسُ وَ لَمْ یَطْمَئِنَّ اِلَیْهِ الْقَلْبُ وَ اِنْ اَفْتاکَ الْمُفْتونَ ؛ نیکى آن است که جان و دل انسان با آن آرامش پیدا کند و گناه آن است که جان و دل انسان با آن آرام نگیرد، هر چند فتوا دهندگان (خلاف آن را) به تو فتوا دهند. کنزالعمّال، ح 7278 حدیث (4) فاطمه زهرا علیهاالسلام : فَفَرَضَ اللّه‏ُ الاْیمانَ تَطْهیرا مِنَ الشِّرْکِ... وَ الْعَدْلَ تَسْکینا لِلْقُلوبِ؛ خداوند ایمان را براى پاکى از شرک... و عدل و داد را براى آرامش دل‏ها واجب نمود. من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 568

احادیث شهادت ...

حدیث (1) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : مَن مَشى  اِلى  ذى قَرابَةٍ بِنَفسِهِ وَ مالِهِ لِیَصِلَ رَحِمَهُ اَعطاهُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ اَجرَ مِأَةِ شَهیدٍ؛ هر کس با جان و مال خود در راه صله رحم کوشش کند، خداوند عزّوجلّ پاداش یکصد شهید به او مى دهد. من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 16 حدیث (2) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : یا على: لا یَخدِمُ العِیالَ إلاّ صِدّیقٌ أَو شَهیدٌ أَو رَجُلٌ یُریدُ اللّه  بِهِ خَیرَ الدُّنیا وَالخِرَةِ؛ یا على: به خانواده خود خدمت نمى کند مگر صدّیق یا شهید یا مردى که خداوند خیر دنیا و آخرت را براى او مى خواهد. بحارالأنوار، ج104، ص132، ح1 حدیث (3) امام على علیه  السلام : إِنَّ اللّه  کَتَبَ القَتلَ عَلى قَومٍ والمَوتَ عَلى آخَرینَ وَکُلٌّ آتیهِ مَنیَّتُهُ کَما کَتَبَ اللّه  لَهُ فَطوبى لِلمُجاهِدینَ فى سَبیلِهِ وَالمَقتولینَ فى طاعَتِهِ؛ براستى که خداوند براى گروهى کشته شدن را مقدر فرموده و براى دیگران مردن را. هر گروهى با همان سرنوشت که خداوند مقدر کرده است مى رسد. پس، خوشا به سعادت مجاهدان در راه خدا و کشته شدگان در راه طاعت او. شرح نهج البلاغه، ج3، ص184 حدیث (3) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : مَن سألَ اللهَ الشَّهادَةَ بِصِدقِ بَلَّغَهُ اللهُ مَنازلَ الشُّهَداء وَ إن ماتَ عَلَی فِراشِهِ. هر که صادقانه از خداشهادت مسألت کند خداوند او را به جایگاه شهیدان می رساند حتی اگر در بستر خود بمیرد. بحارالانوار ج67 ص 201

احادیث مردانگى ......

حدیث (1) امام على علیه السلام : اَلمُروءَةَ اسمٌ جامِعٌ لِسائِرِ الفَضائِلِ وَالمَحاسِنِ؛ مردانگى، نامى است که همه بزرگواریها و خوبیها را در بر مى گیرد. غررالحکم، ج2، 158، ح2178 حدیث (2) امام على علیه السلام : مَرَّ عَلى قومٍ یَتَحَدَّثونَ ـ فیمَ أَنتُم؟ فَقالوا: نَتَذاکَرُ المُروءَةَ، فَقالَ: أَوَ ماکَفاکُمُ اللّه  فى کتابِهِ إِذ یَقولُ: (إنَّ اللّه  یَمُرُ بِالعَدلِ وَالحسانِ) فَالعَدلُ النصافُ وَالحسانُ التَّفَضُّلُ، فَما بَعدَ هذا؟؛ امام على علیه السلام بر گروهى عبور کردند که در حال گفتگو بودند. فرمودند درباره چه سخن مى گویید؟ عرض کردند: درباره مردانگى گفتگو مى کنیم. فرمودند: آیا خداوند در کتاب خود پاسخ شما را نداده است، آنجا که مى فرماید: «همانا خداوند به عدل و احسان فرمان مى دهد؟» عدل، انصاف است و احسان، نیکى و بخشش. غیر از اینها چیز دیگرى هم هست؟ کنزالعمال، ج2، ص451، ح4475

احادیث زیبایی .......

حدیث (1) امام على علیه السلام : صیانَةُ المَراَةِ اَنعَمُ لِحالِها وَ اَدوَمُ لِجَمالِها؛ محفوظ بودن زن، براى سلامتى اش مفیدتر است و زیبایى او را با دوام تر مى کند. غررالحکم، ح 5820 حدیث (2) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : إِنَّ اللّه  تَعالى جَمیلٌ یُحِبُّ الجَمالَ، سَخىٌّ یُحِبُّ السَّخاءَ، نَظیفٌ یُحِبُّ النَّظافَةَ؛ خداوند زیباست و زیبایى را دوست دارد، بخشنده است و بخشش را دوست دارد، پاکیزه است و پاکیزگى را دوست دارد. نهج الفصاحه، ح 690

احادیث عدالت ........

حدیث (1) امام صادق علیه‏السلام: اِنَّ النّاسَ یَستَغنونَ اِذا عُدِلَ بَینَهُم وَ تُنزِلُ السَّماءُ رِزقَها وَ تُخرِجُ الرضُ بَرَکَتَها بِاِذنِ اللّه‏ِ تَعالى ؛ اگر در میان مردم عدالت برقرار شود، همه بى‏نیاز مى‏شوند و به اذن خداوند متعال آسمان روزى خود را فرو مى‏فرستد و زمین برکت خویش را بیرون مى‏ریزد. کافى، ج 3، ص 568، ح 6 حدیث (2) پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله : مَن عامَلَ النّاسَ فَلَم یَظلِمهُم وَحَدَّثَهُم فَلَم یَکذِبهُم وَ وَعَدَهُم فَلَم یَخلِفهُم فَهُوَ مِمَّن کَمُلَت مُرُوءتُهُ وَ ظَهَرَت عَدالَـتُهُ وَ وَجَبَت اُخُوَّتُهُ وَحَرُمَت غیبَتُهُ؛ هر کس در معاشرت با مردم به آنان ظلم نکند، دروغ نگوید و خلف وعده ننماید، جوانمردیش کامل، عدالتش آشکار، برادرى با او واجب و غیبتش حرام است. خصال، ص 208، ح 28 حدیث (3) پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله : مَن وَلىَ مِن اُمورِ المُسلِمینَ شَیئا فَحَسُنَت سیرَتُهُ رُزِقَ الهَیبَةَ فى قُلوبِهِم... وَ اِذا عَدَلَ فیهِم مُدَّ فى عُمُرِهِ ؛ هر کس اداره بخشى از امور مسلمانان را بر عهده بگیرد و رفتارش خوب باشد، در دل‏هاى آنان هیبت مى‏یابد... و اگر در میان آنان به عدالت رفتار کند، عمرش افزون مى‏گردد. ذیل تاریخ بغداد ، ج 2، ص 136، ح 419 حدیث (4) امام على علیه السلام : وَابذُل ... لِلعامَّةِ بِشرَکَ وَمَحَبَّتَکَ وَلِعَدُوِّکَ عَدلَکَ وَإِنصافَکَ ... ؛ گشاده‏رویى و دوستى‏ات را براى عموم مردم و عدالت و انصافت را براى دشمنت بکار گیر. خصال، ص147، ح178

احادیث گشاده رویى ......

حدیث (1) امام على علیه السلام : اَلبِشرُ أَوَّلُ البِرِّ؛ گشاده رویى، سرآغاز نیکى است. غررالحکم، ج1، ص79، ح295   حدیث (2) امام على علیه السلام : حُسنُ البِشرِ یَذهَبُ بِالسَّخیمَةِ؛ گشاده رویى کینه را از بین مى برد. کافى، ج2، ص103، ح6

احادیث اصلاح بین مردم ........

حدیث (1) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : اِتَّقُوا اللّه  وَ أَصلِحوا ذاتَ بَینِکُمْ فَإِنَ اللّه یُصلِحُ بَینَ المُؤمِنینَ یَومَ القیامَةِ؛ تقواى الهى داشته باشید و اصلاح کنید میان خودتان را زیرا خداوند در روز قیامت میان مؤمنین را اصلاح مى کند. محجة البیضاء، ج3، ص373 حدیث (2) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : أَلا اُخبِرُکُم بِأَفضَلَ مِن دَرَجَةِ الصِّیامِ وَالصَّلاةِ وَالصَّدَقَةِ؟ صَلاحُ ذاتِ البَینِ، فَإِنَّ فَسادَ ذاتِ البَینِ هِىَ الحالِقَةُ؛ آیا شما را به چیزى با فضیلت تر از نماز و روزه و صدقه (زکات) آگاه نکنم؟ آن چیز اصلاح میان مردم است، زیرا تیره شدن رابطه میان مردم ریشه کن کننده دین است.  نهج الفصاحه، ح 458

احادیث عیادت مریض .......

حدیث (1) رسول اکرم صلى‏الله‏علیه‏و‏آله : عائِدُ المَریضِ یَخوضُ فِى الرَّحمَةِ؛ عیادت کننده از بیمار، در رحمت خدا غوطه‏ور مى‏شود. کنزالعمال، ج9، ص95، ح25141 حدیث (2) رسول اکرم صلى‏الله‏علیه‏و‏آله : عائِدُ المَریضِ فى مَخرَفَةِ الجَنَّةِ، فَإِذا جَلَسَ عِندَهُ غَمَرَتهُ الرَّحمَةَ؛ عیادت کننده از بیمار، در نخلستان بهشت میوه مى‏چیند و هرگاه نزد بیمار بنشیند، رحمت خدا او را فرا مى‏گیرد. کنزالعمال، ج9، ص91، ح25127

احادیث محبت .......

حدیث (1) امام جواد علیه‏السلام : ثَلاثُ خِصالٍ تَجتَلِبُ بِهِنَّ المَحَبَّةَ: اَلنصافُ فِى المُعاشَرَةِ وَالمُواساةُ فِى الشِّدَّةِ وَالاِنطِواعِ وَالرُّجوعُ إِلى قَلبٍ سَلیمٍ؛ با سه خصلت، محبّت (دیگران) به دست مى‏آید: انصاف در معاشرت، همدردى (با دیگران) در سختى‏ها، و بازگشت به قلبى پاک. بحارالأنوار، ج78، ص82، ح77 حدیث (2) رسول اکرم صلى‏الله‏علیه‏و‏آله : خَیرُ المُؤمِنینَ مَن کانَ مَلَفَةً لِلمُؤمِنینَ وَلاخَیرَ فیمَن لایَلَفُ وَلایُؤلَفُ؛ بهترین مؤمنان کسى است که با مؤمنان اُنس بگیرد و کسى که انس نگیرد و انس نپذیرد، خیرى در او نیست. بحارالأنوار، ج67، ص298، ح23

احادیث حیا .......

حدیث (1) امام على علیه السلام : اَلحَیاءُ مِفتاحُ کُلِّ الخَیرِ؛ حیا کلید همه خوبى هاست. غررالحکم، ج1، ص93، ح340 حدیث (2) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : اَلحَیاءُ زینَةُ السلامِ؛ حیا زینت اسلام است. مستدرک الوسایل، ج1، ص488، ح1244

احادیث جماعت ......

حدیث (1) پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله : کُلوا جَمیعا وَ لا تَفَرَّقوا فَاِنَّ البَرَکَةَ مَعَ الجَماعَةِ؛ با هم غذا بخورید و پراکنده نباشید، که برکت با جماعت است. بحارالأنوار، ج 66، ص 349 حدیث (2) پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله : اَلجَماعَةُ بَرَکَةٌ وَ السَّحوُر بَرَکَةٌ وَ اِطعامٌ مِنَ اللَّیلِ بَرَکَةٌ. تَسَحَّروا تَزدادوا قُوَّةً، تَسَحَّروا تُصیبُوا السُّنَّةَ، تَسَحَّروا وَ لَو بِجُرعَةٍ مِن ماءٍ ؛ جماعت، غذاى سحر و غذا دادن در شب، برکت است. سحرى بخورید تا نیرویتان زیاد شود. سحرى بخورید تا به سنّت عمل کرده باشید؛ سحرى بخورید هر چند یک جرعه آب باشد. تیسیر المطالب، ص 282 حدیث (3) امام على علیه‏السلام : ـ وَ قَدْ سُئِلَ عَنْ تَفسیرِ السُّنَّةِ وَ الْبِدْعَةِ وَ الْجَماعَةِ وَ الْفُرْقَهِ ـ : اَلسُّنَّةُ ـ و اللّه‏ِ ـ سُنَّةُ مُحمِّدٍ صلى‏الله‏علیه‏و‏آله وَ الْبِدْعَةُ ما فارَقَها وَ الْجَماعَةُ ـ وَ اللّه‏ِ ـ مُجامَعَةُ اَهْلِ الْحَقِّ وَ اِنْ قَلّوا وَ الْفُرقَةُ مُجامَعَةُ اَهْلِ الْباطِلِ وَ اِنْ کَثُروا؛ در پاسخ به پرسش از معناى سنّت، بدعت، جماعت و تفرقه فرمودند: به خدا سوگند، سنّت، همان سنّت محمّد صلى‏الله‏علیه‏و‏آله است و بدعت آنچه خلاف آن باشد و به خدا قسم، جماعت، همدست شدن با اهل حق است هر چند اندک باشند و تفرقه، همدستى با اهل باطل است هر چند بسیار باشند. کنزالعمّال، ح 1644

احادیث تشکر از مردم .......

حدیث (1) امام سجاد علیه السلام : أمّا حَقُّ ذِى المَعروفِ عَلَیکَ فَأن تَشکُرَهُ وتَذکُرَ مَعروفَهُ، وَ تُکسِبَهُ المَقالَةَ الحَسَنَةَ وَتُخلِصَ لَهُ الدُّعاءَ فیما بَینَکَ وَ بَینَ اللّه  عَزَّوَجَلَّ، فَإذا فَعَلتَ ذلِکَ کُنتَ قَد شَکَرتَهُ سِرّا وَ عَلانیَةً ، ثُمَّ إن قَدَرتَ عَلى مُکافاتِهِ یَوما کافَیتَهُ؛ حق کسى که به تو نیکى کرده ، این است که از او تشکر کنى و نیکیش را به زبان آورى و از وى به خوبى یاد کنى و میان خود و خداى عزوجل برایش خالصانه دعا کنى ، هرگاه چنین کردى بى گمان پنهانى و آشکارا از او تشکر کرده اى . سپس اگر روزى توانستى نیکى او را جبران کنى ، جبران کن . خصال، ص 568 حدیث (2) امام رضا علیه السلام : مَن لَم یَشکُرِ المُنعِمَ مِنَ المَخلوقینَ لَم یَشکُرِ اللّه  عَزَّوَجَلَّ؛ هر کس در مقابل خوبى مردم تشکر نکند، از خداى عزّوجلّ تشکر نکرده است. عیون الاخبارالرضاعلیه السلام، ج1، ص27، ح2

احادیث امنیت ........

حدیث (1) امام صادق علیه السلام : ثَلاثَةُ اَشْیاءَ یَحْتاجُ النّاسُ طُرّا اِلَیْها: اَلاَْمْنُ وَالْعَدْلُ وَالْخِصْبُ ؛ سه چیز است که همه مردم به آنها نیاز دارند: امنیّت، عدالت و آسایش. تحف العقول، ص 320 حدیث (2) امام صادق علیه‏السلام : خَمْسُ خِصالٍ مَنْ فَـقَـدَ واحِدَةً مِنْهُنَّ لَمْ یَزَلْ ناقِصَ العَیْشِ زائِلَ الْعَقْلِ مَشْغولَ الْقَلْبِ، فَاَوَّلُّها: صِحَّةُ البَدَنِ وَ الثّانیَةُ: اَلاَْمْنُ وَ الثّالِثَةُ: اَلسَّعَةُ فِى الرِّزْقِ، وَ الرّابِعَةُ: اَلاَْنیسُ الْمُوافِقُ (قال الراوى:) قُلْتُ: و مَا الاَْنیسُ الْمُوافِقُ؟ قال: اَلزَّوجَةُ الصّالِحَةُ، وَ الوَلَدُ الصّالِحُ، وَ الْخَلیطُ الصّالِحُ وَ الخامِسَةُ: وَ هِىَ تَجْمَعُ هذِه الْخِصالَ: الدَّعَةُ؛ پنج چیز است که هر کس یکى از آنها را نداشته باشد، همواره در زندگى‏اش کمبود دارد و کم خرد و دل نگران است: اول، تندرستى، دوم امنیت، سوم روزى فراوان، چهارم همراهِ همرأى. راوى پرسید: همراهِ همرأى کیست؟ امام فرمودند: همسر و فرزند و همنشین خوب و پنجم که در برگیرنده همه اینهاست، رفاه و آسایش است. خصال، ص 284 حدیث (3) امام على علیه‏السلام : وُصولُ الْمَرْءِ اِلى کُلِّ ما یَبْتَغیهِ مِنْ طیبِ عَیْشِهِ وَ اَمنِ سِرْبِهِ وَ سَعَةِ رِزْقِهِ بِحُسْنِ نیَّتِهِ وَ سَعَةِ خُلْقِهِ؛ انسان، با نیّت خوب و اخلاق خوب، به تمام آنچه در جستجوى آن است، از زندگى خوش و امنیت محیط و روزى زیاد، دست مى‏یابد. غررالحکم، ح 10141

احادیث سلام.......

حدیث (1) پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله : إنَّ أَولَى النّاسِ بِاللّه  وَبِرَسولِهِ مَن بَدا بِالسَّلامِ؛ نزدیکترین مردم به خدا و رسول او کسى است که آغازگر سلام باشد. بحارالأنوار 76/12/50 حدیث (2) امام على علیه السلام : اَلسَّلامُ سَبعونَ حَسَنَةً تِسعَةٌ وَسِتّونَ لِلمُبتَدى وَواحِدَةٌ لِلرّادِّ؛ سلام هفتاد ثواب دارد که شصت و نه تاى آن براى سلام کننده است و یکى براى جواب دهنده. بحارالأنوار 76/11/46 حدیث (3) پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله : یُسَلِّمُ الصَّغیرُ عَلَى الکَبیرِ، ویُسَلِّمُ الواحِدُ عَلَى الاِثنَینِ ، وَیُسَلِّمُ القَلیلُ عَلَى الکَثیرِ ، وَیُسَلِّمُ الرّاکِبُ عَلَى الماشى ، ویُسَلِّمُ المارُّ عَلَى القائِمِ ، وَیُسَلِّمُ القائِمُ عَلَى القاعِدِ؛ کوچک به بزرگ سلام کند و یک نفر به دو نفر و عده کمتر به عده بیشتر و سواره به پیاده و رهگذر به ایستاده و ایستاده به نشسته. کنزالعمال 9/126/25321 حدیث (4) امام صادق علیه السلام : اَلسَّلامُ قَبلَ الکَلامِ؛ نخست سلام، سپس کلام. جامع الأخبار 231/596

احادیث هدیه......

حدیث (1) پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله : لاتَزالُ اُمَّتى بِخَیرٍ ما تَحابّوا وَتَهادَوا وَأَدَّوُا المانَةَ؛ امّت من تا هنگامى که یکدیگر را دوست بدارند، به یکدیگر هدیه دهند و امانتدارى کنند، در خیر و خوبى خواهند بود. عیون اخبار الرضا 1/32/25 حدیث (2) پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله : تَهادَوا فَإِنَّها تَذهَبُ بِالضَّغائِنِ؛ به یکدیگر هدیه بدهید، زیرا کینه ها را از بین مى برد. کافى 5/144/14 حدیث (3) پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله : هَدایا العُمّال حَرامُ کُلُّها هدایایی که به کارگزاران و کارمندان داده می شود تماماً حرام است کنز العمل ح1506

احادیث تربیت ........

حدیث (1) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : اَلنّاسُ مَعادِنُ وَالعِرقُ دَسّاسٌ وَأَدَبُ السّوءِ کَعِرقِ السّوءِ؛ مردم همانند معدن ها مختلف اند و اصل و نسب در انسان مؤثر است و تربیت بد همانند اصل و نسب بد است. نهج الفصاحه، ح 3146 حدیث (2) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : أکرِموا أولادَکُم وَأَحسِنوا آدابَهُم یُغفَرلَکُم؛ فرزندان خود را گرامى بدارید و خوب تربیتشان کنید تا گناهان شما آمرزیده شود. مکارم الأخلاق، ص 222 حدیث (3) امام سجاد علیه السلام : اَللّهُمَّ... أَعِنّى عَلى تَربیَتِهِم وَتَأدیبِهِم وَبِرِّهِم؛ خدایا مرا بر تربیت، ادب آموزى و نیکى کردن به فرزندانم یارى فرما. صحیفه سجادیه، دعاى 25 حدیث (4) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : أَدِّبوا أولادَکُم عَلى ثَلاثِ خِصالٍ: حُبِّ نَبیِّکُم وَحُبِّ أَهلِ بَیتِهِ وَقِراءَةِ القُرآنِ؛ فرزندان خود را به کسب سه خصلت تربیت کنید: دوستى پیامبرتان و دوستى خاندانش و قرائت قرآن. کنزالعمال، ج16، ص456، ح45409 حدیث (5) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : اَلوَلَدُ سَیِّدٌ سَبعَ سِنینَ وَعَبدٌ سَبعَ سِنینَ وَوَزیرٌ سَبعَ سِنینَ؛ فرزند هفت سال سروَر، هفت سال فرمانبردار و هفت سال وزیر است. مکارم الأخلاق، ص 222

احادیث گذشت ........

حدیث (1) امام على علیه‏السلام : اَلعَفوُ تاجُ المَکارِمِ؛ گذشت، اُوج بزرگواریهاست. غررالحکم، ج1، ص140، ح520 حدیث (2) رسول اکرم صلى‏الله‏علیه‏و‏آله : إِذا اوقِفَ العِبادُ نادى مُنادٍ: لِیَقُم مَن أَجرُهُ عَلَى اللّه‏ِ وَلیَدخُلِ الجَنَّةَ قیلَ: مَن ذَاالَّذى أَجرُهُ عَلَى اللّه‏ِ؟ قالَ: العافُونَ عَنِ النّاسِ؛ هنگامى که بندگان در پیشگاه خدا مى‏ایستند، آواز دهنده‏اى ندا دهد: آن کس که مزدش با خداست برخیزد و به بهشت رود. گفته مى‏شود: چه کسى مزدش با خداست؟ مى‏گوید: گذشت کنندگان از مردم. کنزالعمال، ج3، ص374، ح7009 حدیث (3) رسول اکرم صلى‏الله‏علیه‏و‏آله : مَن کَثُرَ عَفوُهُ مُدَّ فى عُمُرِهِ؛ هر کس پر گذشت باشد، عمرش طولانى شود. اعلام الدین، ص‏315 حدیث (4) امام رضا علیه السلام : مَا التَقَت فِئَتانِ قَطُّ إِلاّ نُصِرَ أَعظَمُهُما عَفوا؛ هرگز دو گروه با هم رویاروى نشدند، مگر این که با گذشت ترین آنها پیروز شد. کافى، ج2، ص108، ح8 حدیث (5) پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله : مَن عَفا عَن مَظلَمَةٍ أَبدَ لَهُ اللّه‏ُ بِها عِزّا فِى الدُّنیا وَالخِرَةِ؛ هر کس از ظلمى که در حق او شده گذشت کند، خداوند به جاى آن در دنیا و آخرت به او عزّت مى‏بخشد. امالى طوسى، ص 182

احادیث وفاى به عهد ......

حدیث (1) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :

اَقرَبُکُم غَدا مِنّى فِى المَوقِفِ اَصدَقُکُم لِلحَدیثِ وَاَدَّاکُم لِلاَمانَةِ وَاوفاکُم بِالعَهدِ وَاَحسَنُکُم خُلقا وَاَقرَبُکُم مِن النّاسِ؛
نزدیک ترین شما به من در قیامت، راستگوترین، امانتدارترین، وفادارترین به عهد، خوش اخلاق ترین و نزدیک ترین شما به مردم است.

بحارالأنوار، ج75، ص94، ح12 

حدیث (2) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :

مَن کانَ یُؤمِنُ بِاللّه  وَالیَومِ الآخِر فَلیَفِ اِذا وَعَدَ؛
هر کس به خدا و روز قیامت ایمان دارد، هرگاه وعده مى دهد باید وفا کند.

کافى، ج2، ص364، ح2

حدیث (3) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :

مَن عامَلَ النّاسَ فَلَم یَظلِمهُم وَحَدَّثَهُم فَلَم یَکذِبهُم وَوَعَدَهُم فَلَم یَخلفهُم فَهُوَ مِمَّن کَمُلَت مُرُوَّتُهُ وَظَهَرَت عَدالَتُهُ وَوَجَبَت اُخُوَّتُهُ وَحَرُمَت غیبَتُهُ؛
هر کس در معاشرت با مردم به آنان ظلم نکند، دروغ نگوید، خلف وعده ننماید، جوانمردیش کامل، عدالتش آشکار، برادرى با او واجب و غیبتش حرام است.

خصال، ص 208

حدیث (4) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :

ثَلاثٌ لَیسَ لاَِحَدِ مِنَ النّاسِ فیهِنَّ رُخصَةٌ: بِرُّ الوالِدَینِ مُسلِما کانَ اَؤ کافِرا وَ الوَفاءُ بِالعَهدِ لِمُسلِمٍ اَو کافِرا وَاَداءُ الاَمانَةُ اِلى مُسلِمٍ کانَ اَؤ کافِرا؛
سه چیز است که ترک آن براى هیچ کس جایز نیست: نیکى به پدر و مادر مسلمان باشند یا کافر، وفاى به عهد با مسلمان یا کافر و اداى امانت به مسلمان یا کافر.

جامع الصغیر، ج2، ص716، ح3469

حدیث (5) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :

ثَلاثٌ مَن کُنَّ فیهِ فَهِىَ راجِعَةٌ عَلى صاحِبِها: اَلبَغىُ وَالمَکرُ وَالنَّکثُ؛
سه خصلت است که در هر کس باشد (آثارش) به خود او بر مى گردد: ظلم کردن، فریب دادن و تخلّف از وعده.

نهج الفصاحه، ح 1281

حدیث (6) امام على علیه السلام :

لَیسَ مِن فَرائِضِ اللّه  شَى ءٌ اَلنّاسُ اَشَدُّ عَلَیهِ اجتِماعا مَعَ تَفَرُّقِ اَهوائِهِم وَتَشَتُّتِ آرائِهِم مِن تَعظیمِ الوَفاءِ بِالعُهودِ؛
هیچ یک از فرائض الهى همانند وفاى به عهد نیست که مردم با همه خواسته هاى گوناگون و دیدگاه هاى مختلف، بیشتر بر آن اتّفاق نظر داشته باشند.

نهج البلاغه، نامه 53

حدیث (7) امام على علیه السلام :

وَإیّاکَ ... اَن تَعِدَهُم فَتُتبِعَ مَوعِدَکَ بِخُلفِکَ... فَاِنَّ الخُلفَ یوجبُ المَقتَ عِندَ اللّه  وَالنّاسِ؛
بپرهیز از خلف وعده که آن موجب نفرت خدا و مردم از تو مى شود.

نهج البلاغه، نامه 53

 

حدیث دست دادن

حدیث (1) امام رضا علیه السلام:

تزاوَرُوا تَحـابـّوا و تَصـافَحُـوا و لا تَحـاشَمُـوا؛
به دیدن یکدیگر روید تا یکدیگر را دوست داشته باشید و دست یکدیگر را بفشارید و به هم خشم نگیرید.

بحارالانوار، ج78، ص 347

احادیث امانتدارى ........

حدیث (1) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : لا تَزالُ اُمَّتى بِخَیرٍ ما تَحابّوا وَ تَهادَوا وَ أَدَّوُا الامانَةَ؛ امّت من تا هنگامى که یکدیگر را دوست بدارند، به یکدیگر هدیه دهند و امانتدارى کنند، در خیر و خوبى خواهند بود. عیون اخبار الرضا، ج1، ص32، ح25 حدیث (2) امام صادق علیه السلام : اُنظُر ما بَلَغَ بِهِ عَلىٌّ علیه السلام عِندَ رَسولِ اللّه  صلى الله علیه و آله فَالزَمهُ فَإِنَّ عَلیّا علیه السلام إِنَّما بَلَغَ ما بَلَغَ بِهِ عِندَ رَسولِ اللّه  صلى الله علیه و آله بِصِدقِ الحَدیثِ وَأَداءِ الامانَةِ؛ بنگر على علیه السلام با چه چیز آن مَقام را نزد پیامبر خدا صلى الله علیه و آله پیدا کرد همان را پیروى کن. همانا على علیه السلام آن مقام را نزد پیامبر خدا صلى الله علیه و آله با راستگویى و امانتدارى بدست آورد. کافى، ج2، ص104، ح5 حدیث (3) امام صادق علیه السلام : اِتَّقُوا اللّه، وَعَلَیکُم بِأَداءِ الامانَةِ إِلى مَنِ ائتَمَنَکُم فَلَو أَنَّ قاتِلَ أَمیرِالمُؤمِنینَ علیه السلام ائتَمَنَنى عَلى أَمانَةٍ لأََدَّیتُها إِلَیهِ؛ تقواى الهى پیشه کنید و امانت را به کسى که شما را امین دانسته است، باز گردانید، زیرا حتّى اگر قاتل امیرالمؤمنین علیه السلام امانتى را به من بسپرد هر آینه آن را به او بر مى گردانم. امالى صدوق، ص 318 حدیث (4) امام على علیه السلام : اَلامانَةُ تَجُرُّ الرِّزقَ، وَالخیانَةُ تَجُرُّ الفَقرَ؛ امانتدارى روزى مى آورد و خیانت در امانت فقر. بحارالأنوار، ج78، ص60، ح138

احادیث ادب........

حدیث (1) امام على علیه‏السلام : یا مَعشَرَ الفِتیانِ، حَصِّنوا اَعراضَکُم بِالادَبِ وَ دینَـکُم بِالعِلمِ؛ اى جوانان! آبرویتان را با ادب و دینتان را با دانش حفظ کنید. تاریخ یعقوبى، ج 2، ص 210 حدیث (2) امام صادق علیه السلام : لایَزالُ المُؤمِنُ یُورِثُ أَهلَ بَیتِهِ العِلمَ وَ الدَبَ الصّالِحَ حَتّى یُدخِلَهُمُ الجَنَّةَ جَمیعا؛ مؤمن همواره خانواده خود را از دانش و ادب شایسته بهره مند مى سازد تا همه آنان را وارد بهشت کند. مستدرک الوسایل، ج12، ص201، ح13881 حدیث (3) امام حسن عسکری علیه السلام: کَفاکَ ادباً تَجنُّبُکَ ما تَکرهُ مِن غَیرکَ؛ در مقام ادب همین بس که آنچه برای دیگران نمی پسندی، خود از آن دوری کنی. مسند الامام العسکری، ص288 حدیث (4) امام حسن عسکری علیه السلام: لَیسَ مِنَ الاَدَبِ اِظهارِ الفَرَح عِندَ المَحزونِ؛ اظهار شادی نزد غمدیده، از بی ادبی است. تحف العقول، ص489 حدیث (5) امام علی علیه السلام: لا غِنَی کالعَقلِ، و لا فَقرَ کالجَهلِ، و لا میراثَ کالاَدَب و لا ظَهیرَ کالمُشاوَرَه؛ هیچ ثروتی چون عقل و هیچ فقری چون جهل و هیچ میراثی چون ادب و هیچ پشتیبانی چون مشورت نخواهد بود. تحف العقول، ص89

احادیث رحم .......

حدیث (1) رسول اکرم صلى‏الله‏علیه‏و‏آله : إِنَّ اللّه‏ رَحیمٌ یُحِبُّ الرَّحیمَ یَضَعُ رَحمَتَهُ عَلى کُلِّ رَحیمٍ؛ خداوند رحیم است و رحیم را دوست دارد و دستِ مهر خود را بر سر هر رحیمى مى‏گذارد. نهج الفصاحه، ح‏992 حدیث (2) رسول اکرم صلى‏الله‏علیه‏و‏آله : وَالَّذى نَفسى بِیَدِهِ لایَدخُلُ الجَنَّةِ إِلاّ رَحیمٌ، قالوا: «کُلُّنا رَحیمٌ»، قالَ: لا حَتّى تَرحَمَ العامَّةَ؛ سوگند به آن که جانم در دست اوست کسى جز شخص رحیم به بهشت نمى‏رود. عرض کردند: «همه ما دلرحم و مهربانیم»، فرمودند: نه، مگر آن گاه که به عموم مردم رحم کنید. نهج البلاغه، نامه‏49 حدیث (3) رسول اکرم صلى‏الله‏علیه‏و‏آله : مَن رَحِمَ وَلَو ذَبیحَةَ عُصفورٍ رَحِمَهُ اللّه‏ُ یَومَ القیامَةِ؛ هر کس حتى به لاشه گنجشکى رحم کند، خداوند در روز قیامت به او رحم خواهد کرد. اعلام الدین، ص428 حدیث (4) امام صادق علیه‏السلام : اَلمُؤمِنُ... یَنصُرُ المَظلومَ وَیَرحَمُ المِسکینَ. نَفسُهُ مِنهُ فى عَناءٍ وَالنّاسُ مِنهُ فى راحَةٍ؛ مؤمن... مظلوم را یارى مى‏کند و به مسکین و درمانده رحم مى‏نماید، جانش از او در رنج است و مردم از او در آسایش. خصال، ص‏69

احادیث همت........

حدیث (1) امام على علیه السلام : اَلشَّرَفُ بِالهِمَمِ العالیَةِ لا بِالرِّمَمِ البالیَةِ؛ شرافت به همّت هاى بلند است نه به استخوان هاى پوسیده. غررالحکم، ج2، ص106، ح1991 حدیث (2) امام على علیه السلام : اَلفِعلُ الجَمیلُ یُنبِئُ عَن عُلُوِّ الهِمَّةِ؛ کردار زیبا از بلندى همّت خبر مى دهد. غررالحکم، ج1، ص365، ح1388 حدیث (3) امام على علیه السلام : اَلطّاعَةُ هِمَّةُ الکیاسِ؛ فرمانبرى از خداوند همّت زیرکان است. غررالحکم، ج1، ص162، ح616 حدیث (4) امام على علیه السلام : أَشرَفُ الهِمَمِ رِعایَةُ الذِّمامِ؛ شریف ترین همّت ها نگهدارى حق وحرمت هاورعایت عهدوپیمان هاست. غررالحکم، ج2، ص463، ح3305

احادیث مدارا ........

حدیث (1) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : أَمَرَنى رَبّى بِمُداراةِ النّاسِ کَما أَمَرَنى بِأَداءِ الفَرائِضِ؛ پروردگارم، همان گونه که مرا به انجام واجبات فرمان داده، به مدارا کردن با مردم نیز فرمان داده است. کافى، ج2، ص117، ح4 حدیث (2) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : أَعقَلُ النّاسِ أَشَدُّهُم مُداراةً لِلنّاسِ؛ عاقل ترین مردم کسى است که بیشتر با مردم مدارا کند. من لایحضره الفقیه، ج4، ص395، ح5840 حدیث (3) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : مَن أُعطِىَ حَظَّهُ مِنَ الرِّفقٍ فَقَد أُعطِىَ حَظَّهُ مِن خَیرِ الدُّنیا وَالآخِرَةِ؛ هر کس را که بهره اى از مدارا داده اند، بدون شک بهره اش را از خیر دنیا و آخرت داده اند. نهج الفصاحه، ح2838 حدیث (4) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : ما کانَ الرِّفقُ فى شَى ءٍ إِلاّ زانَهُ؛ مدارا با چیزى همراه نشد مگر آن که آن را زینت بخشید. تحف العقول، ص 47 حدیث (5) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : إنَّ اللّه  یُحِبُّ الرِّفقَ وَیُعینُ عَلَیهِ؛ خداوند مدارا را دوست دارد و انسان را بر انجام آن یارى مى کند. کافى، ج2، ص120، ح12

احادیث مشورت........

حدیث (1) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : ما یَستَغنى رَجُلٌ عَن مَشوَرَةٍ؛ هیچ کس از مشورت بى نیاز نیست. (نهج الفصاحه، ح 1637) حدیث (2) امام حسن علیه السلام : ما تَشاوَرَ قَومٌ إِلاّ هُدوا إِلى رُشدِهِم؛ هیچ ملّتى با هم مشورت نکردند مگر آن که راه درست خود را پیدا کردند. (تحف العقول، ص 233) حدیث (3) امام على علیه السلام : خَیرُ مَن شاوَرتَ ذَوُواالنُّهى وَالعِلمِ وَاولُوا التَّجارِبِ وَالحَزمِ؛ بهترین کسى که با او مشورت کنى کسى است که صاحب عقل و علم و تجربه ها و دوراندیشى باشد. (غررالحکم، ج3، ص428، ح4990)

احادیث مشورت........

حدیث (1) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : ما یَستَغنى رَجُلٌ عَن مَشوَرَةٍ؛ هیچ کس از مشورت بى نیاز نیست. (نهج الفصاحه، ح 1637) حدیث (2) امام حسن علیه السلام : ما تَشاوَرَ قَومٌ إِلاّ هُدوا إِلى رُشدِهِم؛ هیچ ملّتى با هم مشورت نکردند مگر آن که راه درست خود را پیدا کردند. (تحف العقول، ص 233) حدیث (3) امام على علیه السلام : خَیرُ مَن شاوَرتَ ذَوُواالنُّهى وَالعِلمِ وَاولُوا التَّجارِبِ وَالحَزمِ؛ بهترین کسى که با او مشورت کنى کسى است که صاحب عقل و علم و تجربه ها و دوراندیشى باشد. (غررالحکم، ج3، ص428، ح4990) حدیث (4) امام على علیه السلام : مَنِ استَبَدَّ بِرَیِهِ هَلَکَ وَمَن شاوَرَ الرَّجالَ شارَکَها فى عُقولِها؛ هر کس خود رأى شد هلاک مى شود و هر کس با افراد صاحب نظر مشورت کند در عقل آنان شریک مى شود. (نهج البلاغه، قصار161) حدیث (5) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : مُشاوَرَةُ العاقِلِ الناصِحِ رُشدٌ وَیُمنٌ وَتَوفیقٌ مِنَ اللّه  فَإِذا أَشارَ عَلَیکَ النّاصِحُ العاقِلُ فَإِیّاکَ وَالخِلافَ فَإِنَّ فى ذلِکَ العَطَبَ؛ مشورت کردن با عاقِل خیرخواه مایه هدایت و میمنت است و توفیقى است از جانب خداوند، پس هرگاه خیرخواه عاقل تو را راهنمایى کرد، مبادا مخالفت کنى که موجب نابودى مى شود. (محاسن، ج2، ص602، ح25) حدیث (6) امام على علیه السلام : شاوِر فى اُمورِکَ الَّذینَ یَخشَونَ اللّه  تَرشُد؛ در کارهاى خود با افراد خدا ترس مشورت کن، تا راه درست را بیابى. (غررالحکم، ج4، ص179، ح5756) حدیث (7) امام على علیه السلام : لا تَستَشِرِ الکَذّابَ فَإِنَّهُ کَالسَّرابِ یُقَرِّبُ عَلَیکَ البَعیدَ وَیُبَعِّهُ عَلَیکَ القَریبَ؛ با دروغگو مشورت نکن، چون دروغگو، مانند سراب، دور را در نظرت نزدیک نشان مى دهد و نزدیک را دور. (غررالحکم، ج6، ص310، ح10351) حدیث (8) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : مَنِ استَشارَهُ أَخوهُ المُؤمِنُ فَلَم یَمحَضهُ النَّصیحَةَ سَلَبَهُ اللّه  لُبَّهُ؛ هر کس برادر مؤمنش با او مشورت کند و او صادقانه راهنمائیش نکند، خداوند عقلش را از او بگیرد. (بحارالأنوار، ج72، ص104، ح36) حدیث (9) امام سجاد علیه السلام : حَقُّ المُستَشیرِ إِن عَلِمتَ أَنَّ لَهُ رَیا أَشَرتَ عَلَیهِ وَإِن لَم تَعلَم أَرشَدتَهُ إِلى مَن یَعلَمُ؛ حقّ مشورت کننده این است، که اگر براى راهنمایى او نظر دارى، راهنمائیش کنى و اگر اطلاعى نداشته باشى او را به کسى که (در آن زمینه) آگاهى دارد راهنمایى کنى. (خصال، ص 570) حدیث (10) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : یا عَلىُّ لاتُشاوِر جَبانا فَإِنَّهُ یُضَیِّقُ عَلَیکَ المَخرَجَ وَلاتُشاوِرِ البَخیلَ فَإِنَّهُ یَقصُرُبِکَ عَن غایَتِکَ وَلاتُشاوِر حَریصا فَإِنَّهُ یُزَیِّنُ لَکَ شَرَّها؛ اى على با ترسو مشورت مکن، زیرا او راه بیرون آمدن از مشکل را بر تو تنگ مى کند و با بخیل مشورت مکن، زیرا او تو را از هدفت باز مى دارد و با حریص مشورت مکن، زیرا او حریص بودن را در نظرت زیبا جلوه مى دهد. (علل الشرایع، ج2، ص559، ح1) حدیث (11) امام على علیه السلام : قَد خاطَرَ بِنَفسِهِ مَنِ استَغنى بِرَأیِهِ؛ هر کس خود را، از رأى و نظر دیگران بى نیاز بداند، خودش را به خطر انداخته است. (من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 388، ح 5834) حدیث (12) امام على علیه السلام : اِذَا احتَجتَ اِلَى المَشوَرَةِ فى اَمرٍ قَد طَرَاَ عَلَیکَ فَاستَبدِهِ بِبِدایَةِ الشُّبّانِ، فَاِنَّهُم اَحَدُّ اَذهانا وَ اَسرَعُ حَدسا، ثُمَّ رُدَّهُ بَعدَ ذالِکَ اِلى رَىِ الکُهولِ وَ الشُیوخِ لِیَستَعقِبوهُ وَ یُحسِنُوا، اَلختیارَ لَهُ، فَاِنَّ تَجرِبَتَهُم اَکثَرُ؛ هرگاه به مشورت نیازمند شدى، نخست به جوانان مراجعه نما، زیرا آنان ذهنى تیزتر و حدسى سریع تر دارند. سپس (نتیجه) آن را به نظر میان سالان و پیران برسان تا پیگیرى نموده، عاقبت آن را بسنجند و راه بهتر را انتخاب کنند، چرا که تجربه آنان بیشتر است. (شرح نهج البلاغه ابن ابى الحدید ، ج 20، ص 337، ح 866) حدیث (13) امام على علیه السلام : لا غِنَی کالعَقلِ، و لا فَقرَ کالجَهلِ، و لا میراثَ کالاَدَب و لا ظَهیرَ کالمُشاوَرَه؛ هیچ ثروتی چون عقل و هیچ فقری چون جهل و هیچ میراثی چون ادب و هیچ پشتیبانی چون مشورت نخواهد بود. (تحف العقول، ص89) حدیث (14)  امام على علیه‏السلام : مَن شاوَرَ ذَوِى العُقولِ استَضاءَ بِاَنوارِ العُقولِ؛ هر کس با عقلا مشورت کند، از نور عقل‏ها بهره مى‏برد. (غررالحکم، ح 8634) حدیث (15) امام صادق علیه السلام: لا تُشـاوِر اَحمَق وَ لا تَستَعِنَّ بَکَذّابٍ وَ لا تَثق بِمَوَدَهِ مُلُوک؛ با احمق مشورت نکن و از دروغگو یارى مجو و به دوستى زمامداران اعتماد مکن. (تحف العقول،ص316) حدیث (16) امام جواد علیه السلام : ثَلاثٌ مَن کُنَّ فِیهِ لَم یَندَم: تَرکُ العَجَلة ، وَ المَشوِرَة ، وَ التَّوَکُلُ عَلَی اللهِ عِندَ العَزمِ؛ سه چیز است که هر کس آن را مراعات کند ، پشمیان نگردد : 1 - اجتناب از عجله ، 2 - مشورت کردن ، 3 - و توکل بر خدا در هنگام تصمیم گیری . (مسند الامام الجواد، ص 247) حدیث (17) امام حسن علیه السلام : ما تَشاوَرَ قَومٌ إلاّ هُدُوا إلى رُشدِهِم. هیچ قومى با یکدیگر مشورت نکردند مگر آن که به راه پیشرفت خود رهنمون شدند. تحف العقول - ص233

احادیث همنشینی......

حدیث (1) امام علی(ع): لاتَصحَب المائِق فَاِنَّهُ یُزَیِّنُ لَکَ فِعلَه وَ یَوَدُّ اَن تَکُونَ مِثلَه؛ همنشین بی خرد مباش که او کار (نابخردانه) خود را برای تو آراید و دوست دارد تو را چون خود نماید. (قصارالحکم، 293) حدیث (2) پیامبر اکرم (ص): الجَلیسُ الصالِحُ خَیرٌ مِن الوَحدَةِ وَ الوَحدَةُ خَیرٌ مِن جَلِیسِ السُّوء؛ همنشین خوب بهتر از تنهایى است و تنهایى بهتر از همنشین بد. (الامالى طوسى،ص۵۳۶) حدیث (3) امام صادق (ع): إیّاکُم وَ مُجالَسَةَ المُلوکِ وَ أبناءَ الدُّنیا فَفی ذَلِکَ ذَهابُ دینِکُم وَ یُعَقِّبُکُم نِفاقاً. از همنشینی با صاحب منصبان و دنیا پرستان بپرهیزید که این همنشینی دین شما را برده و نفاق می آورد. بحارالانوار ج72 ص367

احادیث دوست ........

حدیث (1) لقمان حکیم علیه السلام : یا بُنَىَّ لاتَعدُ بَعدَ تَقوَى اللّه  مِن اَن تَتَّخِذَ صاحِبا صالِحا؛ فرزندم! بعد از تقواى الهى، از گرفتن دوستِ شایسته نگذر. الاخوان، ص 110، ح 25 حدیث (2) امام على علیه السلام : خَیرُ اِخوانِکَ مَن دَعاکَ اِلى صِدقِ المَقالِ بِصِدقِ مَقالِهِ وَ نَدَبَکَ اِلى اَفضَلِ العمالِ بِحُسنِ اَعمالِهِ؛ بهترین برادرانت (دوستانت)، کسى است که با راستگویى اش تو را به راستگویى دعوت کند و با اعمال نیک خود، تو را به بهترین اعمال برانگیزد. غررالحکم، ح 5022 حدیث (3) پیامبر صلى الله علیه و آله : مَن اَرادَ اللّه  بِهِ خَیرا رَزَقَهُ اللّه  خَلیلاً صالحِا؛ هر کس که خداوند براى او خیر بخواهد، دوستى شایسته نصیب وى خواهد نمود. نهج الفصاحه، ح 3064 حدیث (4) لقمان حکیم رحمه الله : یا بُنَىَّ اتَّخِذ أَلفَ صَدیقٍ وَأَلفٌ قَلیلٌ وَلاتَتَّخِذ عَدُوّا واحِدا وَالواحِدُ کَثیرٌ؛ فرزندم هزار دوست بگیر که هزار دوست هم کم است و یک دشمن مگیر که یک دشمن هم زیاد است. بحارالأنوارف ج13، ص413، ح4 حدیث (5) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : اَلجَلیسُ الصّالِحُ خَیرٌ مِنَ الوَحدَةِ، وَالوَحدَةُ خَیرٌ مِن جَلیسِ السّوءِ؛ هم نشین خوب، از تنهایى بهتر است و تنهایى از هم نشین بد بهتر است. امالى طوسى، ج1، ص535، ح1162

احادیث همسایه........

احادیث این بخش با توجه به منابع ذکر شده در نرم افزار "جامع الاحادیث نور" بازبینی و به روز شده اند.

حدیث (1) امام صادق علیه السلام : حُسنُ الجِوارِ یُعَمِّرُ الدِّیارَ وَیَزیدُ فِى العمارِ؛ خوش همسایگى شهرها را آباد و عمرها را زیاد مى کند. کافى(ط-الاسلامیه) ج2، ص667، ج8 حدیث (2) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : إِن أَحبَبتُم أَن یُحِبَّکُمُ اللّه  وَ رَسولُهُ فَأَدّوا إِذَا ائتُمِنتُم و َاصدُقوا إِذا حَدَّثتُم و َأَحسِنوا جِوارَ مَن جاوَرَکُم؛ اگر مى خواهید که خدا و پیغمبر شما را دوست بدارند وقتى امانتى به شما سپردند رد کنید و چون سخن گویید راست گویید و با همسایگان خود به نیکى رفتار نمایید. نهج الفصاحه ص264 ، ح 554 حدیث (3) امام على علیه السلام : وَالجِوارُ أَربَعونَ دارا مِن أَربَعَةِ جَوانِبِها؛ تا چهل خانه از چهار طرف همسایه به شمار مى آیند. خصال ج2 ، ص 544 حدیث (4) امام على علیه السلام : سَل عَنِ الرَّفیقِ قَبلَ الطَّریقِ، وَ عَنِ الجارِ قَبلَ الدّارِ؛ قبل از مسافرت ببین همسفرت کیست و پیش از خرید خانه ببین همسایه ات کیست. کافی(ط-الاسلامیه) ج8 ، ص24 - نهج البلاغه ص405 ، نامه 31

حدیث پیری و کهولت ........

حدیث (1) امام سجاد(ع): حق الکبیر توقیرهُ لِسنَّهِ و اجلالُهُ لِتَقدَّمَهُ فی الاسلام؛ حق آنکه بزرگتر است این است که او را به خاطر سنش احترام کنی و او را به خاطر اینکه برتو در مسلمانی پیشی داشته است، بزرگ شماری. (جهادالنفس،ح19)

احادیث نام ......

احادیث این بخش با توجه به منابع ذکر شده در نرم افزار "جامع الاحادیث نور" بازبینی و به روز شده اند.

حدیث (1) امام جعفر صادق سلام الله علیه:  یُسَمَّى الْمَوْلُودُ فِی یَوْمِ سَابِعِه‏ مولود را روز هفتم نامگذاری کنید مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج 15 ، ص143 ، ح17803 حدیث (2) امام على علیه‏ السلام : وَ حَقُّ الوَلَدِ عَلَى الوالِدِ أن یُحَسِّنَ اِسمَهُ وَ یُحَسِّنَ اَدَبَهُ، و یُعَلِّمَهُ القُرآنَ؛   حقّ فرزند بر پدر ، آن است که نام خوب بر او بگذارد و او را خوب تربیت کند و قرآن به او بیاموزد . نهج البلاغة(صبحی صالح) ص546 ، حکمت 399

احادیث کودک ........

احادیث این بخش با توجه به منابع ذکر شده در نرم افزار "جامع الاحادیث نور" بازبینی و به روز شده اند.

حدیث (1) پیامبر صلى ‏الله ‏علیه ‏و ‏آله : بَیتٌ لا صِبیانَ فیهِ لا بَرَکَةَ فیهِ؛   خانه ‏اى که کودک در آن نباشد ، برکت ندارد. نهج الفصاحه ص 374 ، ح1096 حدیث (2) پیامبر صلى ‏الله ‏علیه ‏و ‏آله : لَیسَ لِلصَّبىِّ لَبَنٌ خَیرٌ مِن لَبَنِ اُمِّهِ ؛   براى کودک ، هیچ شیرى بهتر از شیر مادرش نیست. عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 34، ح 69

احادیث ازدواج ........

احادیث این بخش با توجه به منابع ذکر شده در نرم افزار "جامع الاحادیث نور" بازبینی و به روز شده اند.

حدیث (1) پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله : ما مِن شابٍ تَزَوَّجَ فى حَداثَةِ سِنِّهِ اِلاّ عَجَّ شَیطانُهُ : یا وَیلَهُ ، یا وَیلَهُ! عَصَمَ مِنّى ثُلُـثَى دینِهِ ، فَلیَتَّقِ اللّه‏َ العَبدُ فِى الثُّـلُثِ الباقى ؛ هر جوانى که در سن کم ازدواج کند ، شیطان فریاد بر مى‏آورد که : واى برمن ، واى بر من! دو سوم دینش را از دستبرد من ، مصون نگه داشت . پس بنده باید براى حفظ یک سومِ باقى مانده دینش ، تقواى الهى پیشه سازد .مَا مِنْ شَابٍّ تَزَوَّجَ فِی حَدَاثَةِ سِنِّهِ إِلَّا عَجَّ شَیْطَانُهُ یَا وَیْلَهُ یَا وَیْلَهُ عَصَمَ مِنِّی ثُلُثَیْ دِینِهِ فَلْیَتَّقِ اللَّهَ الْعَبْدُ فِی الثُّلُثِ الْآخِر نوادر (راوندی) ص12 حدیث (2) پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله : مَن تَزَوَّجَ فقد اُعطِیَ نِصفَ العِبادَةِ. هر که ازدواج کند، نصف عبادت به او داده شده است. بحار الانوار (ط-بیروت)ج100 ، ص220 حدیث (3) امام جعفر صادق علیه السلام : مَنْ تَرَکَ التَّزْوِیجَ مَخَافَةَ الْعَیْلَةِ فَقَدْ أَسَاءَ بِاللَّهِ الظَّنَّ. هر که از ترس تنگدستى ازدواج نکند، همانا به خداوند سوء ظن دارد. کافی(ط-الاسلامیه)ج 5 ،ص330

احادیث زن ........

احادیث این بخش با توجه به منابع ذکر شده در نرم افزار "جامع الاحادیث نور" بازبینی و به روز شده اند.

حدیث (1) امام صادق علیه السلام : أَکثَرُ الخَیرِ فِى النِّساءِ؛ بیشترین خیر و برکت در زنان است. من لایحضره الفقیه، ج3، ص385، ح4352 حدیث (2) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : اَلمَرأَةُ الصّالِحَةُ أَحَدُ الکاسِبَینِ؛ زن شایسته یکى از دو عامل پیشرفت خانواده است. مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج14 ، ص171 ، ح16411 - بحارالأنوار(ط-بیروت) ج100، ص238، ح39 حدیث (3) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : وَ نِساءٌ کاسیاتٌ عاریاتٌ مُمیلاتٌ مائِلاتٌ رُؤُوسُهُنَّ کَأَسنِمَةِ البُختِ المائِلَةِ لایَدخُلنَ الجَنَّةَ و َلایَجِدنَ ریحَها وَ إنَّ رِیحَها لَیُوجَدُ مِن مَسیرَةِ کَذا وَ کَذا؛ (در آینده) زنانى پیدا مى شوند که در عین پوشیدگى برهنه اند (لباس هاى بدن نما و جوراب هاى نازک مى پوشند) هوسباز و دلفریب مى باشند، موهاى خود را طورى آرایش مى کنند که مانند کوهان شتر جلوه مى کند. اینان داخل بهشت نمى شوند و حتى بوى آن را استشمام نمى کنند، با این که بوى بهشت از راه بسیار دور شنیده مى شود. لسان العرب ج11 ، ص637 - تاج العروس من جواهر القاموس ج15 ، ص708

احادیث مرد ........

احادیث این بخش با توجه به منابع ذکر شده در نرم افزار "جامع الاحادیث نور" بازبینی و به روز شده اند.

حدیث (1) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : مِن سَعادَةِ المَرءِ المُسلِمِ الزَّوجَةُ الصّالِحَةُ وَ المَسکَنُ الواسِعُ وَ المَرکَبُ البَهىُّ وَ الوَلَدُ الصّالِحُ؛ از خوشبختى مرد مسلمان، داشتن همسرى شایسته، خانه اى بزرگ، وسیله اى راحت براى سوارى و فرزندى خوب است. بحارالأنوار ج73، ص155، ح35 حدیث (2) امام جعفر صادق علیه السلام :  الْحَیَاءُ عَشَرَةُ أَجْزَاءٍ تِسْعَةٌ فِی النِّسَاءِ وَ وَاحِدَةٌ فِی الرِّجَال‏ حیا ده جز دارد، نه جزء آن در زنان است و یک جزء در مردان. من لا یحضر الفقیه ج3 ، ص468 حدیث (3) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : الرَّجُلُ رَاعٍ عَلَى أَهْلِ بَیْتِهِ وَ هُوَ مَسْئُولٌ عَنْهُمْ فَالْمَرْأَةُ رَاعِیَةٌ عَلَى أَهْلِ بَیْتِ بَعْلِهَا وَ وُلْدِهِ وَ هِیَ مَسْئُولَةٌ عَنْهُم‏ مرد، سرپرست خانواده است و درباره آنان از او سئوال مى شود و زن، سرپرست خانه شوهرش و فرزندان اوست و درباره آنان از وى سئوال مى شود. مجموعه ورام ج1 ، ص6 حدیث (4) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : خَیرُ الرِّجالِ مِن اُمَّتىَ الَّذینَ لا یَتَطاوَلُونَ عَلى أَهلیهِم وَ یَحِنُّونَ عَلَیهِم و َلا یَظلِمُونَهُم؛ بهترین مردان امّت من کسانى هستند که نسبت به خانواده خود خشن نباشند و اهانت نکنند و دلسوزشان باشند و به آنان ظلم نکنند. مکارم الأخلاق ص 216

احادیث پسر ........

احادیث این بخش با توجه به منابع ذکر شده در نرم افزار "جامع الاحادیث نور" بازبینی و به روز شده اند.

حدیث (1) امام صادق علیه ‏السلام : اَلبَنونَ نَعیمٌ وَ البَناتُ حَسَناتٌ وَ اللّه‏ُ یَسألُ عَنِ النَّعیمِ ، وَ یُثیبُ عَلَى الحَسَناتِ ؛ پسران، نعمت‏اند و دختران خوبى. خداوند ، از نعمت‏ها سؤال مى‏کند و به خوبى‏ها پاداش مى‏دهد . کافى(ط-الاسلامیه) ج 6، ص 7، ح 12 حدیث (2) امام صادق علیه‏ السلام : اِذا بَلَغَتِ الجاریَةُ سِتَّ سِنینَ فَلا تُقَبِّلها وَالغُلامُ لا یُقَـبِّلُ المَراَ ةَ اِذا جاوَزَ سَبعَ سِنینَ؛ چون دختر [نامحرم] شش ساله شد ، او را مبوس و پسر نیز چون از هفت سالگى گذشت ، زن [نامحرم] را نبوسد. مکارم الأخلاق ص 223 حدیث (3) پیامبر صلى‏ الله ‏علیه ‏و ‏آله: رَحِمَ اللّه‏ُ اَبَا البَناتِ، اَلبَناتُ مُبارَکاتٌ مُحَبِّباتٌ وَ البَنونَ مُبَشِّراتٌ وَ هُنَّ الباقیاتُ الصّالِحاتُ؛ رحمت خدا بر پدرى که داراى دخترانى است! دختران، با برکت و دوست داشتنى‏اند و پسران، مژده آورند. دختران باقیات الصالحات (بازماندگان شایسته)اند.  مستدرک الوسائل ج 15، ص 115، ح 17700 حدیث (4) امام رضا علیه السلام : لَیْسَ بَیْنَ الْوالِدِ وَ وَلَدِهِ رِبا وَ لا بَیْنَ الزَّوْجِ وَ الْمَرأَةِ رِبا؛ بین پدر و فرزند و بین شوهر و همسرش ربا (حرام) نیست. فقه الرضا ص 258

احادیث خانه ........

احادیث این بخش با توجه به منابع ذکر شده در نرم افزار "جامع الاحادیث نور" بازبینی و به روز شده اند.

حدیث (1) امام على علیه ‏السلام: اِنَّ لِلّدارِ شَرَفا وَ شَرَفُهَا السّاحَةُ الواسِعَةُ وَ الخُلَطاءُ الصّالِحونَ وَ اِنَّ لَها بَرَکَةً وَ بَرَکَتُها جَودَةُ مَوضِعِها وَسَعَةُ ساحَتِها وَ حُسنُ جِوارِ جیرانِها؛ خانه را شرافتى است. شرافت خانه به وسعت حیاط (قسمت جلوى خانه) و هم‏نشینان خوب است. و خانه را برکتى است، برکت خانه جایگاه خوب آن، وسعت محوطه آن و همسایگان خوب آن است. مکارم الاخلاق، ص 125 و 126 حدیث (2) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : کُلُّ بَیْتٍ لَا یَدْخُلُ فِیهِ الضَّیْفُ لَا یَدْخُلُهُ الْمَلَائِکَة هر خانه ‏اى که میهمان بر آن وارد نشود، فرشتگان واردش نمى‏ شوند. جامع الأخبار(شعیری) ص 136 حدیث (3) امام باقر علیه السلام : اِذا دَخَلَ اَحَدُکُم عَلى‏ اَخیهِ فى رَحلِهِ فَلیَقعُد حَیثُ یَأمُرُهُ صاحِبُ الرَّحلِ فَاِنَّ صاحِبَ الرَّحلِ اَعرَفُ بِعَورَةِ بَیتِهِ مِنَ الدّاخِلِ عَلَیهِ؛ هرگاه یکى از شما به خانه برادرش وارد شد، هر جا صاحب‏خانه گفت، همان جا بنشیند، زیرا صاحب‏خانه به وضع اتاق خود از میهمان آشناتر است. قرب الإسناد(ط-الحدیثه) ص 69، ح 222 حدیث (4) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : مِن سَعادَةِ المَرءِ المُسلِمِ الزَّوجَةُ الصّالِحَةُ و َالمَسکَنُ الواسِعُ وَ المَرکَبُ البَهىُّ وَ الوَلَدُ الصّالِحُ؛ از خوشبختى مرد مسلمان، داشتن همسرى شایسته، خانه‏اى بزرگ، وسیله‏ اى راحت براى سوارى و فرزندى خوب است. بحارالأنوار(ط-بیروت) ج73، ص155، ح35

احادیث پدر ....................

احادیث این بخش با توجه به منابع ذکر شده در نرم افزار "جامع الاحادیث نور" بازبینی و به روز شده اند.

حدیث (1) امام على علیه السلام : ثَلاثٌ لایُستَحیى مِنهُنَّ: خِدمَةُ الرَّجُلِ ضَیفَهُ وَ قیامُهُ عَن مَجلِسِهِ لأَبیهِ وَ مُعَلِّمِهِ و َطَلَبُ الحَقِّ وَإن قَلّ؛ از سه کار حیا نباید کرد: خدمت به میهمان، از جا برخاستن در برابر پدر و آموزگار خویش و طلب حق گرچه اندک باشد. شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غررالحکم و دررالحکم  ج3، ص338، ح4666 حدیث (2) پیامبر صلى ‏الله ‏علیه ‏و‏ آله: رَحِمَ اللّه‏ُ اَبَا البَناتِ، اَلبَناتُ مُبارَکاتٌ مُحَبِّباتٌ وَ البَنونَ مُبَشِّراتٌ وَ هُنَّ الباقیاتُ الصّالِحاتُ؛   رحمت خدا بر پدرى که داراى دخترانى است! دختران، با برکت و دوست داشتنى‏اند و پسران، مژده آورند. دختران باقیات الصالحات (بازماندگان شایسته)اند.  مستدرک الوسائل و مستنبط المسایل  ج 15، ص 115، ح 17700 حدیث (3) امام رضا علیه السلام : لَیْسَ بَیْنَ الْوالِدِ وَ وَلَدِهِ رِبا وَ لا بَیْنَ الزَّوْجِ وَ الْمَرأَةِ رِبا؛ بین پدر و فرزند و بین شوهر و همسرش ربا (حرام) نیست. فقه الرضا ص 258 حدیث (4) امام علی(ع): قُم عَن مَجلِسِکَ لِاَبیکَ وَ مُعَلِّمِکَ وَ اِن کُنتَ اَمیراً؛ به احترام پدر و معلمت از جای برخیز هرچند فرمان روا باشی. تصنیف غرر الحکم و دررالحکم و دررالحکم ص435 ، ح9970 حدیث (5) امام صادق (ع): بَرّوا آبائَکُم یَبَرُّکُم أبناؤُکُم با پدرانتان خوشرفتاری کنید تا فرزندانتان با شما خوشرفتاری کنند. الوافی ج22 ، ص866

احادیث خانواده ......

احادیث این بخش با توجه به منابع ذکر شده در نرم افزار "جامع الاحادیث نور" بازبینی و به روز شده اند.

حدیث (1) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : خَیرُکُم خَیرُکُم لأَهلِهِ و َأَنَا خَیرُکُم لأَهلى ما أَکرَمَ النِّساءَ إلاّ کَریمٌ و َلا أَهانَهُنَّ إلاّ لَئیمٌ؛ بهترین شما کسى است که براى خانواده اش بهتر باشد، و من از همه شما براى خانواده ام بهترم، زنان را گرامى نمى دارد، مگر انسان بزرگوار و به آنان اهانت نمى کند مگر شخص پَست و بى مقدار. نهج الفصاحه ص472 ح 1520 حدیث (2) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : الرَّجُلُ رَاعٍ عَلَى أَهْلِ بَیْتِهِ وَ هُوَ مَسْئُولٌ عَنْهُمْ فَالْمَرْأَةُ رَاعِیَةٌ عَلَى أَهْلِ بَیْتِ بَعْلِهَا وَ وُلْدِهِ وَ هِیَ مَسْئُولَةٌ عَنْهُم‏ مرد، سرپرست خانواده است و درباره آنان از او سئوال مى شود و زن، سرپرست خانه شوهرش و فرزندان اوست و درباره آنان از وى سئوال مى شود. مجموعه ورام ج1 ، ص6 حدیث (3) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : خَیرُ الرِّجالِ مِن اُمَّتىَ الَّذینَ لا یَتَطاوَلُونَ عَلى أَهلیهِم و َیَحِنُّونَ عَلَیهِم و َلا یَظلِمُونَهُم؛ بهترین مردان امّت من کسانى هستند که نسبت به خانواده خود خشن نباشند و اهانت نکنند و دلسوزشان باشند و به آنان ظلم نکنند. مکارم الأخلاق ص 216 حدیث (4) امام صادق علیه السلام : مَن حَسُنَ بِرُّهُ بِأَهلِ بَیتِهِ مُدَّ لَهُ فى عُمُرِهِ؛ هر کس به شایستگى در حقّ خانواده اش نیکى کند، عمرش طولانى مى شود. کافى(ط-الاسلامیه) ج2، ص105 حدیث (5) امام صادق علیه‏السلام : لَا یَزَالُ الْمُؤْمِنُ یُورِثُ أَهْلَ بَیْتِهِ الْعِلْمَ وَ الْأَدَبَ الصَّالِحَ حَتَّى یُدْخِلَهُمُ الْجَنَّةَ [جَمِیعاً] مؤمن همواره خانواده خود را از دانش و ادب شایسته بهره مند مى سازد تا همه آنان را وارد بهشت کند. مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج12، ص201، ح13881 حدیث (6) رسول اکرم صلى الله علیه و آله : إذا أرادَ اللّه  بِأهلِ بَیتٍ خَیرا فَقَّهَهُم فِى الدّینِ و َوَقَّرَ صَغیرُهُم کَبیرَهُم و َرَزَقَهُمُ الرِّفقَ فى مَعیشَتِهِم و َالقَصدَ فى نَفَقاتِهِم وَ بَصَّرَهُم عُیُوبَهُم فَیَتُوبُوا مِنها؛ هرگاه خداوند براى خانواده اى خیر بخواهد آنان را در دین دانا مى کند، کوچک ترها بزرگ ترهایشان را احترام مى نمایند، مدارا در زندگى و میانه روى در خرج روزیشان مى نماید و به عیوبشان آگاهشان مى سازد تا آنها را برطرف کنند. نهج الفصاحه ص181 ، ح 147

احادیث فرزند ......

احادیث این بخش با توجه به منابع ذکر شده در نرم افزار "جامع الاحادیث نور" بازبینی و به روز شده اند.

حدیث (1) امام باقر علیه ‏السلام : اَللّهُمَّ ارزُقنى وَلَدا وَاجعَلهُ تَقیّا زَکیّا لَیسَ فى خَلقِهِ زیادَةٌ و َلا نُقصانٌ و َاجعَل عاقِبَتَهُ إلى خَیرٍ؛ خداوندا به من فرزندى عطا کن و او را پرهیزگار و پاک قرار ده که در آفرینشش کم و زیادى نباشد و سرانجامش را نیکو گردان. وسایل الشیعه ج20 ، ص117 - تهذیب الاحکام (تحقیق خرسان)ج7، ص411، ج1641 حدیث (2) رسول اکرم صلى ‏الله ‏علیه ‏و ‏آله :  مَنْ قَبَّلَ وَلَدَهُ کَتَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ حَسَنَةً وَ مَنْ فَرَّحَهُ فَرَّحَهُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ مَنْ عَلَّمَهُ الْقُرْآنَ دُعِیَ بِالْأَبَوَیْنِ فَیُکْسَیَانِ حُلَّتَیْنِ یُضِی‏ءُ مِنْ نُورِهِمَا وُجُوهُ أَهْلِ الْجَنَّةِ. هر کس فرزندش را ببوسد ، خداوند عزّوجلّ براى او ثواب مى‏ نویسد و هر کسى که او را شاد کند ، خداوند روز قیامت او را شاد خواهد کرد و هر کس قرآن به او بیاموزد ، پدر و مادرش دعوت مى‏ شوند و دو لباس بر آنان پوشیده مى‏ شود که از نور آنها ، چهره‏ هاى بهشتیان نورانى مى ‏گردد . کافى(ط-الاسلامیه) ج6، ص49، ح1 حدیث (3) امام صادق علیه ‏السلام : اَلبَناتُ حَسَناتٌ و َالبَنُونَ نِعَمٌ فَالحَسَناتُ تُثابُ عَلَیهِنَّ و َالنِّعمَةُ تُسأَلُ عَنها؛ دختران خوبى‏ ها و پسران نعمت‏ اند، به خوبى‏ ها ثواب مى‏ دهند و از نعمت‏ها سئوال مى‏ شود. تحف العقول ص‏382

احادیث جوان و نوجوان ........

احادیث این بخش با توجه به منابع ذکر شده در نرم افزار "جامع الاحادیث نور" بازبینی و به روز شده اند.

حدیث (1) امام صادق علیه السلام : عَلَیکَ بِالحداثِ فَإنَّهُم أَسرَعُ إلى کُلِّ خَیرٍ؛ نوجوانان را دریاب زیرا که آنان سریع تر به کارهاى خیر روى مى آورند. کافى(ط-الاسلامیه) ج8، ص93، ح66 حدیث (2) امام على علیه السلام : إِنَّما قَلبُ الحَدَثِ کَالارضِ الخالیَةِ ما اُلقىَ فیها مِن شَىْ ءٍ قَبِلَتهُ؛ دل نوجوان مانند زمین آماده است که هر بذرى در آن افشانده شود، مى پذیرد. نهج البلاغه(صبحی صالح) ص393 ، نامه 31 - تحف العقول ص70